اگر بر روی چانه گربه خود، برآمدگیهای قرمز، نقاط سیاه یا کثیف مشاهده میکنید، ممکن است گربه شما به آکنه مبتلا شده باشد.
آکنه گربه نوعی بیماری است که در آن فولیکولهای مو در قسمت چانه گربه مقدار زیادی کراتین تولید کرده و منافذ پوست آن ناحیه را مسدود میکنند. این امر منجر به ایجاد برآمدگیهای قرمز، جوشهای سرسیاه و ضایعات بر روی پوست گربه میشود. موارد شدید آکنه میتواند منجر به ریزش مو و حتی خونریزی شود.
گربهها در هر سنی مستعد ابتلا به آکنه هستند؛ زیرا آکنه به هورمونهای جنسی آنها مرتبط نیست. علاوهبر این، آکنه در گربههای نر و ماده با هر نژادی و همچنین در گربههای عقیمشده دیده میشود.
حتما بخوانید: بیماری پوستی در گربه ها
آکنه مزمن گربهها
در گربههایی که مبتلا به آکنه مزمن هستند، فولیکولهای مو در سطح پوست آنها به هم گره میخورند و پوستههای متورم و دردناکی را تشکیل میدهند. با بزرگتر شدن این ضایعات، فولیکولها مستعد پارگی میشوند و درنهایت آکنههایی همراه با درد شدید ایجاد میکنند. معمولأ این نوع آکنه منجر به ریزش موی مزمن در ناحیه آسیبدیده میشود. فولیکولهای موی گربه علاوهبر ایجاد آکنه، اغلب باعث ایجاد عفونت نیز میشوند.
علائم آکنه گربه
شایعترین علامت آکنه گربه، چانه کثیف آن است. ازاینرو به آن «آکنه چانه» نیز گفته میشود. بهعبارتی، چانه گربه آغشته به خاک به نظر میرسد. گاهی صاحبانشان شروع به پاک کردن چانه گربهها میکنند تا این آلودگی تمیز شود. آکنه آنها اغلب بهصورت جوشهای قرمز ظاهر میشود. این ضایعات میتوانند در لبهای بالا و پایین گربهها نیز مشاهده شوند.
علل آکنه گربه
همانطور که در بالا اشاره شد، آکنه گربه اختلالی ناشناخته است که به تولید بیشازحد کراتین در لایه بیرونی پوست مربوط میشود.
این کراتینِ تولیدشده، بهدلایل مختلفی باعث تشکیل جوشهای سرسیاه یا کومدون میشود. هنگامی که این جوشهای سرسیاه با باکتریها ادغام شده و آلوده شوند، جوش یا آکنه را بهوجود میآورند. بهعلاوه، گاهی علت ایجاد آکنه، نوع سبک زندگی گربهها است. اکنون در این قسمت تعدادی از علتهای ایجاد آکنه در گربهها را نام میبریم:
- نظافت ضعیف
- تولید بیشازحد کراتین و سبوم (چربی سطح پوست)
- خلل در عملکرد سد ایمنی پوست
- ظرف غذای پلاستیکی
- سیستم ایمنی ضعیف
- فشار
- حساسیت غذایی
- عدم تعادل هورمونی
اگر تغییرات لازم در سبک زندگی گربه خود را ایجاد کردید و باز هم مشکوک به وجود آکنه در آن هستید، باید به دامپزشک مراجعه کنید.
تشخیص آکنه گربهها
دامپزشکان آکنه گربه را براساس یافتههای بالینی، سابقه پزشکی آن و سایر بیماریهای پوستی تشخیص میدهند. گاهی برای بررسی سایر بیماریها مانند تومورهای پوستی، به سیتولوژی یا خراش دادن پوست برای گرفتن نمونه نیاز است.
شیوههای درمان آکنه گربه
هنگام مشاهده آکنه در گربه، هرگز اقدام به کندن و برداشتن آن نکنید؛ زیرا این کار فقط باعث تشدید آکنه، درد بیشتر و حتی عفونت میشود.
برای درمان اولیه میتوانید از آنتیبیوتیکهای خوراکی یا تزریقی، شامپوهای مخصوص یا دستمال مرطوب استفاده کنید.
اگر پوست گربه شروع به بهبودی و شفاف شدن کرد، استفاده از شامپوها و درمانهای موضعی را بهتدریج متوقف کنید. اما در صورت عود مجدد آکنه، برای دریافت راهنمایی و درمان تخصصی به دامپزشک مراجعه کنید.
پاکسازی گربهها با شستشوی ملایم به درمان آکنه بسیاری از آنها کمک میکند. بااینکه معمولاً آکنه گربهها به همان سرعت که ظاهر میشود به همان سرعت هم ناپدید میشود، در برخی موارد درمان تخصصی تحت نظر دامپزشک ضروری است. بهخصوص اگر جوشها بهطور منظم روی پوست ظاهر شده یا تبدیل به آکنه شوند.
لطفأ قبل از شروع هر درمانی با دامپزشک صحبت کنید و درمانهای مورد استفاده برای آکنه انسان را روی گربهها امتحان نکنید؛ زیرا این درمانها برای پوست گربه بسیار خشن هستند. در این قسمت برخی از رایجترین راهحلها برای درمان آکنه در گربهها را شرح میدهیم:
تمیز کردن ناحیه آکنه
برای شستوشو و تمیز کردن ناحیه آکنه ، میتوان از آنتیباکتریال کلرهگزیدین استفاده کرد. این کار را تا زمان بهبودی جوشها چند بار در روز تکرار کنید.
کمپرس گرم
کمپرس گرم به درمان آکنههای خفیف و کاهش تورم آنها کمک میکند.
امگا3
اسیدهای چرب مانند امگا3 به سلامت پوست کمک میکنند و مصرف آنها معمولاً برای گربههایی که مستعد جوش زدن و آکنه هستند توصیه میشود.
تعویض ظرفهای پلاستیکی
برای غذا و آب گربه از ظرفهای ضدزنگ یا سرامیکی استفاده کنید.
شامپوهای درمانی
موارد خفیف آکنه گربهها را میتوان با استفاده از شامپو ضدسبوم (ضدچربی) درمان کرد. برای استفاده از شامپوهای ضدباکتری یا ضدقارچ باید با دامپزشک مشورت کنید.
بااینکه استفاده از محصولات ضدآکنه وسوسهانگیز است، باید استفاده از آن ها تحتنظر پزشک باشد.
پمادها
استفاده از ژل و پمادهای ضدمیکروب چند بار در روز، میتواند به از بین بردن آکنه کمک کند.
آنتیبیوتیکها
دامپزشک ممکن است برای موارد شدید و درصورت وجود عفونت، مصرف یک دوره آنتیبیوتیک را توصیه کند.
آنتیبیوتیکهای موضعی
این آنتیبیوتیکها به شکل کرم یا ژل هستند که مستقیماً روی ناحیه آسیبدیده اعمال میشوند. استفاده از آنها برای روند درمان بسیار موثر است.
تزریق استروئید
دامپزشکان برای کمک به درمان التهاب در موارد شدید، انواع استروئیدها را تجویز میکنند.
مطالعه بیشتر: قارچ پوستی در گربه ها
روشهای جلوگیری از آکنه گربهها
شما میتوانید با رعایت چند نکته، احتمال ابتلای گربه خود به آکنه را کاهش دهید. این نکتهها عبارتاند از:
- تمیز کردن چانه گربه با حوله یا پارچه تمیز بعد از غذا خوردن
- بهتوصیه دامپزشکان، صورت گربهها را باید با دستمال مرطوب بنزوئیل پراکسید مخصوص گربهها تمیز کنید؛ زیرا دستمالهای مورد استفاده انسانها بسیار قوی هستند.
- برای کاهش میزان باکتری، موهای اطراف آکنه آنها را اصلاح کنید.
- ظروف آب و غذای آنها را تمیز کرده و ظروف پلاستیکی را با ظروف استیل، شیشهای یا سرامیکی تعویض کنید.
- اجتناب کردن از کندن جوشها یا آکنه گربه برای جلوگیری از تشدید، درد و عفونت آن
- مراقبت کردن از گربه در برابر اقلام جدید خانه (خوراکیهای جدید، اسباببازی جدید و غیره)
نکته: اگر گربه بعد از استفاده از یکی از اقلام جدید دچار آکنه شد، بهمدت یک ماه آن را از گربه دور کنید تا ببینید که آیا آکنه آن برطرف میشود یا خیر.
زمان بهبودی آکنه گربه
در صورت ابتلای گربه به آکنه خفیف، علائم آن خود به خود ناپدید میشوند. در غیر این صورت و در موارد شدید، نیاز به درمانهای تخصصی است. بسته به شدت آکنه، معمولأ استفاده از آنتیبیوتیک بهمدت چهار تا شش هفته توصیه میشود.
اکثر گربههای مبتلا، با رعایت بهداشت و تعویض کردن ظروف غذا و کاسههای پلاستیکی آب گربه با ظروف شیشهای یا سرامیکی سریعأ درمان میشوند.
کلام پایانی
اگر گربه شما مبتلا به آکنه است، به یاد داشته باشید که این عارضه کاملأ سطحی است و تأثیر جدی بر روی سلامتی آن ندارد. اکثر آکنهها در گربهها نسبتاً بیخطر هستند و با رعایت بهداشت بهخوبی و سریع درمان میشوند. اما در صورت متورم و دردناک شدن ضایعات یا پوستهپوسته شدن آنها باید سریعأ به پزشک مراجعه کرد.
منابع:
www.petmd.com
www.purina.co.uk
www.webmd.com