واکسیناسیون گربه‌های خانگی اهمیت فراوانی دارد. واکسنها از برخی بیماری‌ها مانند آنتریت (پنلوکوپنی گربه) و آنفولانزای گربه (کلسی ویروس گربه و هرپس ویروس گربه) محافظت میکنند. گربههایی که واکسینه میشوند، یا هیچ نشانه‌ای از بیماری نشان نمی‌دهند یا کمتر به بیماریهای خاص مبتلا میشوند. در این مقاله به توضیح نکات کلیدی درخصوص انواع واکسنهای موردنیاز، دلایل واکسیناسیون، اقدامات لازم و ... پرداخته شده است. بنابراین اگر به سلامتی دوست پشمالوی خود اهمیت می‌دهید، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
چرا باید گربه‌ام را واکسینه کنم؟
واکسنها به محافظت گربه در برابر بیماریهای عفونی ناشی از ویروسها و باکتری‌ها کمک میکنند. استفاده از واکسنها از مرگ و بیماری میلیون‌ها گربه جلوگیری کرده و ادامه این روش برای اطمینان از ایمنی آنها در طول زندگی مهم است. واکسنها از انسان‌ها نیز در برابر بیماریهایی مانند هاری که میتواند از گربه به انسان منتقل شود، محافظت میکنند.
حتی گربههایی که کلاً در داخل خانه زندگی میکنند به واکسیناسیون منظم نیاز دارند؛ زیرا ممکن است در شرایط مختلف (مانند مسافرت یا سفر با هواپیما، تعامل با گربه‌های دیگر و ویروس‌هایی که روی لباس شما وجود دارند) در معرض بیماری‌ها قرار بگیرند.
دامپزشک بهترین کسی است که نیازهای فردی گربه شما را ارزیابی میکند و در مورد واکسنهای ضروری و زمان تزریق آنها، به شما مشاوره میدهد. واکسن‌هایی که گربه شما نیاز دارد به وضعیت سلامتی، سن، شیوه زندگی و بیماریهایی که در منطقه شما رایج هستند، بستگی دارند.
واکسنهای گربهها
واکسنهای اصلی گربهها
واکسنهای اصلی، واکسن‌هایی هستند که گربه‌های واکسینه‌نشده و گربههایی با سابقه واکسیناسیون ناشناخته باید دریافت کنند تا از آنها در برابر بیماریهای کلیدی محافظت شود. واکسن سه‌گانه گربه و واکسن هاری جزو واکسنهای اصلی گربهها محسوب میشوند. واکسن سه‌گانه گربه عبارت‌اند از:
- واکسن گربه پنلوکوپنی: واکسن پنلوکوپنیبرای جلوگیری از ابتلای گربهها به بیماری عفونی پارا‌ویروس (سبب کم‌اشتهایی، اسهال و استفراغ گربهها میشود) تزریق میشود.
- واکسن کلسی ویروس: واکسن کلسی ویروس برای جلوگیری از بیماری تنفسی کلسی ویروس تزریق میشود؛ این ویروس سبب عفونت دستگاه تنفسی، ریزش مو و التهاب دندان و لثه در گربهها می‌گردد.
- واکسن هرپس ویروس گربه: واکسن هرپس ویروسنیز برای جلوگیری از بیماری تنفسی هرپس (سبب زخم قرنیه، عطسه، ترشحات بینی و عفونت شدید ریوی میشود) به گربهها تزریق میشود.
واکسنهای غیراصلی گربهها
واکسنهای غیراصلی، واکسن‌هایی هستند که فقط باید به گربه‌های در معرض خطر، با سبک زندگی خطرناک یا در معرض عفونت تزریق شوند. واکسنهای غیراصلی عبارت‌اند از:
- واکسن ویروس لوسمی گربه (FeLV)
- واکسن ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)
- واکسن برودتلا
- واکسن کلامیدیا فلیس
برنامه واکسیناسیون بچه‌گربه‌ها
اولین واکسیناسیون اصلی بچه‌گربه‌ها از سن 6-8 هفتگی شروع میشود و سپس هر 3-4 هفته تا 16-20 هفتگی گربه ادامه می‌یابد.
برنامه واکسیناسیون گربه‌های بالغ
گربه بالغی که دوره اولیه واکسیناسیون را دریافت کرده است، بسته به مدت زمان مصونیت واکسن و شرایط فردی خود، هر 1 تا 3 سال به واکسیناسیون اصلی نیاز پیدا میکند.
اگر گربه بالغی دارید که واکسینه نشده است یا سابقه واکسیناسیون آن مشخص نیست، به دو دوز واکسیناسیون اصلی به فاصله 3 تا 4 هفته نیاز دارد. پس از این، باید هر 1 تا 3 سال واکسن دریافت کند.
|
واکسنهای گربهها
|
واکسیناسیون بچه‌گربه‌ها (کوچک‌تر از 16 هفته)
|
واکسیناسیون گربه‌های بالغ
(بزرگ‌تر از 16 هفته)
|
دوز تقویتکننده
|
|
هاری
|
تک‌دوز در اوایل 8 هفتگی، یک سال بعد دوباره تزریق شود.
|
تک‌دوز با تقویتکننده سالیانه که به‌صورت سالانه یا هر سه سال یک‌بار موردنیاز است.
|
|
|
دیستمپر گربه
|
در اوایل 6 هفتگی، سپس هر 3-4 هفته تا 16-20 هفتگی
|
2 دوز با فاصله 4-3 هفته
|
یک دوز یک سال پس از آخرین دوز سری اول و سپس هر 3 سال یک‌بار تجویز میشود.
|
|
هرپس ویروس گربه
|
در اوایل 6 هفتگی، سپس هر 3-4 هفته تا 16-20 هفتگی
|
2 دوز با فاصله 4-3 هفته
|
یک دوز یک سال پس از آخرین دوز سری اول و سپس هر 3 سال یک‌بار تجویز میشود.
|
|
کلسی ویروس گربه
|
در اوایل 6 هفتگی، سپس هر 3-4 هفته تا 16-20 هفتگی
|
2 دوز با فاصله 4-3 هفته
|
یک دوز یک سال پس از آخرین دوز سری اول و سپس هر 3 سال یک‌بار تجویز میشود.
|
|
ویروس لوسمی گربه
|
در اوایل 8 هفتگی، سپس 3-4 هفته بعد
|
2 دوز با فاصله 4-3 هفته
|
هر بچه‌گربه باید در یک سالگی یک تقویتکننده دریافت کند.
|
|
بوردتلا
|
در اوایل 4هفتگی
|
2 دوز، با فاصله یک سال
|
سالیانه
|
دوزهای تقویتکننده بچه‌گربه‌ها
- اگر گربه شما قبلاً واکسن دریافت نکرده باشد، به دو تزریق با فاصله 3-4 هفته نیاز دارد. این تزریق معمولاً در هفته 9 و 12 انجام میشود.
- گربه شما 3-4 هفته پس از تزریق نهایی، کاملاً در امان خواهد بود.
- محافظت 1 سال طول می‌کشد و پس از آن بچه‌گربه به تقویتکننده نیاز دارد.
دوزهای تقویتکننده گربه‌های بالغ
- گربه بالغ یک سال پس از واکسیناسیون اولیه خود به اولین تقویتکننده نیاز دارد.
- سپس هر 1 تا 3 سال به تقویتکننده نیاز دارد (بسته به اینکه در برابر چه چیزی قرار است واکسینه شود).
- اگر گربه بالغ یکی از تقویت‌کننده‌ها را از دست بدهد، شاید نیاز باشد واکسیناسیون اولیه را مجدداً شروع کند.
آزمایش تیتر چیست؟
گربه شما به آنتی‌بادی‌هایی در برابر بیماریهای فردی نیاز دارد تا بدنش بتواند به پاتوژن (بیماری) حمله کند و آن را از سیستم خود خارج کند. بنابراین وجود آنتیبادی برای یک بیماری خاص، نشان‌دهنده مصونیت گربه شما از آن بیماری است. آزمایش تیتر، آزمایش خونی است که نشان میدهد حیوان خانگی برای یک بیماری خاص آنتیبادی دارد یا خیر. این آزمایش برای تعیین اثربخشی واکسنها یا وجود هرگونه ایمنی طبیعی در برابر بیماری استفاده میشود. درواقع آزمایش تیتر میتواند جایگزین برخی از واکسیناسیون‌های سالانه شود. اما یکی از معایب این آزمایش این است که در تعیین ایمنی واقعی (توانایی بدن برای دفاع از خود در برابر بیماری) مفید نیست. یعنی وجود یا عدم وجود آنتی‌بادی‌ها لزوماً به ما نشان نمی‌دهد حیوان خانگی ما به بیماری مبتلا میشود یا خیر.
واکسیناسیون گربهها پیش از سفر
اگر قصد مسافرت دارید، ابتدا به دامپزشکی مراجعه کنید تا از سلامت بدنی، واکسیناسیون و درمان انگلی گربه خود مطمئن شوید. برای مسافرت خارجی، به گواهی سلامت حیوانات نیاز دارید. این گواهی توسط دامپزشک صادر میشود و تأییدیه سلامت حیوان شما است. برای دریافت گواهی سلامت، به اطلاعات واکسیناسیون گربه نیاز است.
چگونه گربه خود را برای واکسیناسیون آماده کنیم؟
اقداماتی که قبل از واکسیناسیون گربه ضروری هستند عبارت‌اند از:
- قبل از واکسیناسیون مطمئن شوید گربه شما تمیز است و بدن او را به‌خوبی برس بزنید.
- تغذیه مناسب در روزهای قبل از دریافت واکسن برای داشتن سیستم ایمنی قوی بسیار مهم است. پیاده‌روی طولانی‌مدت قبل از نوبت واکسیناسیون به کاهش انرژی کمک میکند و باعث آرامش گربه شما حین واکسیناسیون میشود.
اگر گربه شما در طول واکسیناسیون دچار استرس میشود، اقدامات زیر را انجام دهید:
- حواس گربه را پرت کنید.
- در طول واکسیناسیون به او خوراکی بدهید.
- در طول واکسیناسیون او را نوازش کنید تا آرام شود.
- اسباب‌بازی‌ها و وسایل موردعلاقه‌اش را دور او قرار دهید.
در نوبت واکسیناسیون گربه چه اتفاقی میفتد؟
دامپزشک در ابتدا به بررسی شناسنامه و پرونده واکسیناسیون گربه می‌پردازد. او پس از بررسی واکسنهای تزریق‌شده و سن گربه، به معاینه فیزیکی و آماده‌سازی واکسن می‌پردازد. درنهایت نیز با آرامش واکسن موردنظر را تزریق میکند.
کارت واکسیناسیون گربه
کارت واکسیناسیون، سوابق بالینی حیوان شما است که توسط کلینیک نگهداری میشود. این اطلاعات عبارت‌اند از:
- جزئیات معاینه، توصیه‌ها و درمان‌ها
- داروهای تجویزشده
- نتایج آزمایش‌ها
- برآورد هزینه
- جزئیات تماس صاحب گربه
هزینه واکسیناسیون گربه در مجموعه آرونپت چقدر است؟
ازآنجایی‌که مارک‌های مختلف واکسن سه‌گانه گربهها در بازار وجود دارند، هزینه‌ای که توسط دامپزشک دریافت میشود تا حد زیادی به مارک مورد استفاده بستگی دارد. در مرکز درمان حیوانات خانگی در منزل آرونپت، هزینه واکسن سه‌گانه گربه با توجه به شرایط مختلف، متغیر است. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص واکسیناسیون گربه با کارشناسان ما تماس بگیرید.
عوارض جانبی واکسیناسیون گربه
پس از واکسیناسیون، گربه شما ممکن است واکنش‌های خفیف و کوتاه‌مدت مانند کم‌اشتهایی، بی‌حالی و تب را تجربه کند که بدون درمان برطرف میشوند. به‌ندرت، واکنش‌های آلرژیک جدی‌تری رخ میدهند و این واکنش‌ها شامل استفراغ، اسهال، تورم صورت، مشکل در تنفس، یا سارکوم محل تزریق (نوعی تورم بدخیم در گربهها) هستند.
عوارض جانبی واکسیناسیون نادر هستند و بیشتر گربهها اصلاً آنها را تجربه نمیکنند. عوارض پس از واکسیناسیون معمولاً خفیف هستند (درجه حرارت بالا، انرژی کم و کاهش اشتها) و در عرض 24 تا 48 ساعت از بین می‌روند. اما درصورت مشاهده عوارض جانبی جدی، در اسرع وقت با دامپزشک تماس بگیرید. به یاد داشته باشید که خطرات واکسینه نشدن بسیار بیشتر از عوارض جانبی واکسیناسیون هستند.
محافظت از گربهها و بچه‌گربه‌های واکسینه‌نشده
بچه‌گربه‌ها و گربه‌های بالغ واکسینه‌نشده
اگر بچه‌گربه/گربه بالغ شما واکسینه نشده است یا فقط اولین واکسن خود را دریافت کرده است، با پیروی از دستورالعمل‌های زیر او را در امان نگه دارید:
- گربه خود را داخل منزل نگه دارید.
- به گربه اجازه ندهید با گربه‌های خارج از خانه ملاقات کند.
- پس از ورود به خانه دست‌های خود را بشویید، به‌خصوص اگر گربه‌های دیگر را لمس کرده‌اید.
گربه‌های واکسینه شده با تأخیر
اگر گربه شما قبلاً واکسینه شده اما واکسیناسیون با تأخیر انجام شده است، برای دو تا سه ماه پس از واکسیناسیون محافظت خواهد شد، اما پس از آن دوباره در معرض خطر قرار خواهد گرفت. بنابراین دستورالعمل‌های زیر را تا زمانی که به‌طور کامل محافظت انجام نشده است دنبال کنید:
- اگر گربه شما خانگی است، به نگهداری آن در داخل خانه ادامه دهید و از ورود گربه‌های دیگر به خانه جلوگیری کنید.
- پس از ورود به منزل دست‌های خود را بشویید، به‌خصوص اگر گربه‌های دیگری را لمس کرده‌اید.
- اگر گربه شما به خارج از منزل می‌رود، اما از ماندن در منزل راضی است، تا حد ممکن آن را در خانه نگه دارید و از خروجش جلوگیری کنید. اما نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- در مدتی که گربه از منزل خارج نمیشود، او را از نظر استرس تحت نظر داشته باشید و اگر ناآرام به نظر می‌رسد به او اجازه خروج بدهید.
- استرس، تأثیرات منفی زیادی بر سلامت گربهها می‌گذارد و باعث مشکلاتی مانند سیستیت ایدیوپاتیک گربه (FIC) و مسدود شدن مثانه میشود.
- اگر گربه شما قبلاً بیماری مرتبط با استرس داشته است، از نگهداری او در داخل خانه بپرهیزید.
خدمات واکسیناسیون سریع و مطمئن حیوانات خانگی آرونپت
واکسیناسیون حیوانات خانگی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و باعث ایمنی و سلامت حیوانات میشود. بنابراین در صورت نیاز به خدمات واکسیناسیون در منزل، با مجموعه دامپزشکی آرونپت تماس بگیرید و از خدمات کادر حرفه‌ای و با تجربه این مرکز بهره‌مند شوید. همکاران ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن در منزل شما حاضر میشوند و دوست کوچولوی شما را واکسینه میکنند.
منبع:
kb.rspca.org.au
pet-vaccines-schedules
pet-vaccines-schedules-cats-dogs
vets4pets.com
catfriendly.com
pdsa.org.uk
allaboutcatsonline.com
سوالات متداول
آیا واکسنها باعث ایجاد تومور در گربهها میشوند؟
در موارد نادر، واکسن تزریقی و محصولات غیراستاندارد باعث ایجاد تومور سرطانی در گربهها میشوند. تومور سرطانی ایجادشده با سارکوم در محل تزریق در ارتباط است. در آرونپت، تعداد واکسنهای دریافتی را به حداقل می‌رسانیم تا خطر سارکوم کاهش یابد. همچنین در این مرکز از واکسنهای معتبر و استاندارد استفاده میشود تا از واکنش آلرژیک جلوگیری شود.
گربه من بعد از تزریق واکسن احساس خوبی ندارد، آیا باید واکسیناسیون را متوقف کنم؟
علائم خفیف از تب تا درد در محل تزریق میتواند پس از واکسینه شدن گربه شما ایجاد شوند. با اینحال، به یاد داشته باشید عوارض عدم واکسیناسیون از واکسیناسیون بسیار بیشتر هستند. واکسیناسیون، جان تعداد بیشماری از گربهها را نجات داده است و نقش مهمی در مبارزه با بیماری عفونی آنها ایفا میکند.
از آنجایی که گربه من هرگز بیرون نمیرود، آیا واقعاً به واکسن نیاز دارد؟
برخی از ویروسهای عفونی ازطریق کفش یا لباس وارد خانه میشوند. ویروسها با راه رفتن در فروشگاههای حیوانات خانگی، پارکها، کلینیکهای دامپزشکی، و سایر خانههایی که گربهها در آن حضور دارند، منتقل میشوند.
گربه من چند بار به واکسیناسیون نیاز دارد؟
بچه گربهها در طول سال اول چندین دوز واکسن اصلی (و گاهیاوقات انتخابی) دریافت میکنند که باعث مقاومت بدن آنها میشوند. واکسیناسیون گربه شما به همینجا ختم نمیشود. واکسنها درنهایت قدرت خود را از دست میدهند و میزبان خود را دوباره در برابر بیماری، آسیبپذیر میکنند. به همین دلیل است که مجموعه آرونپت، در فواصل زمانی از پیش تعیینشده واکسنهای تقویتکننده به گربه شما تزریق میکند.
واکسیناسیون انتخابی برای گربهها چیست؟
واکسیناسیون انتخابی فقط برای گربههایی انجام میشود که با خطر بالای بیماریهای خاص روبرو هستند. بهعنوان مثال، اگر سبک زندگی شما باعث شود گربه به ویروس لوسمی گربهسانان مبتلا شود (معمولاً ازطریق تماس مستقیم با گربه آلوده) توصیه میکنیم واکسن این بیماری تزریق شود.
واکسنها چطور عمل میکنند؟
واکسنها حاوی میکروب بیماریهایی هستند که قرار است در برابر آنها از گربه شما محافظت کنند. هنگامی که واکسن به بدن گربه تزریق میشود، سیستم ایمنی بهگونهای واکنش نشان میدهد که گویی با بیماری طرف است (درحالیکه علائم ایجاد نمیکنند)، بنابراین آنتیبادی ایجاد میکند و از گربه شما در برابر بیماری محافظت میکند.