بیماری‌های دندان یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی در گربه‌ها است. داشتن دهان سالم در گربه‌ها برای سلامت گوارش و کیفیت زندگی آنها بسیار مهم است. آنها از دهان خود برای نظافت، شکار و غذا خوردن استفاده می‌کنند. درواقع 10 تا 15 درصد از زمان‌شان را صرف نظافت خود می‌کنند. زمانی که گربه‌ها به دندان‌درد یا مشکلات دندانی مبتلا می‌شوند، به نظافت خود کمتر اهمیت می‌دهند. درنتیجه ظاهری نامرتب دارند.
چرا تشخیص دندان‌درد گربه‌ها سخت است؟
تشخیص دادن بیماری در حیوانات خانگی، به‌ویژه گربه‌ها، چالش‌برانگیز است. بااینکه گربه‌ها معمولاً به حیوانات شکارچی معروف هستند، اغلب در طبیعت شکار می‌شوند. هنگامی که حیوانات در طبیعت از خود علائم بیماری نشان می‌دهند، دیگر حیوانات آنها را ضعیف می‌بینند و شکارشان می‌کنند.
باوجوداینکه گربه‌ها از حیوانات خانگی رایج در دنیا هستند، هنوز به‌طور کامل اهلی نشده‌اند و با توجه به ذات و طبیعت‌شان، هرگونه آسیب واردشده به خود را پنهان می‌کنند. همین موضوع، کار را برای صاحبان و مراقبان آنها که باید بهترین مدافع سلامت‌شان باشند، دشوار می‌کند.
علائم دندان‌درد گربه‌ها
وقتی گربه دهان سالمی دارد، به‌خوبی و بدون هیچ ناراحتی‌ای غذا می‌خورد، به‌راحتی خود را نظافت می‌کند و دهانش بوی بدی ندارد. در مواقعی نیز ممکن است گربه‌ها علی‌رغم داشتن بیماری دندان، به‌ظاهر طبیعی عمل کنند. اما در این مسیر، علائم و نشانه‌های رایجی وجود دارند که می‌توانند به صاحب این حیوان خانگی نشان دهند که او بیماری دندان دارد. علائم دندان‌درد در گربه‌ها عبارت‌اند از: بوی بد دهان، لثه‌های متورم و دارای خونریزی،کاهش اشتها، استفراغ و بی‌میلی به نظافت.
گربه‌ای که دندان‌درد دارد ممکن است تمایلی به خوردن غذا نداشته یا اشتهایش کم شده باشد. در اغلب موارد، این کاهش اشتها با کاهش وزن همراه است.
هرچند میزان و نوع غذای روزمره گربه هم تاثیر زیادی در وزن و اشتهای گربه دارد.
برخی از این گربه‌ها به‌جای جویدن غذا با دندان، غذای خود را به‌طور کامل قورت می‌دهند که منجر به استفراغ در آنها می‌شود. این کار می‌تواند باعث حساسیت معده در گربه‌ها شود.
برخی از گربه‌ها هنگام غذا خوردن، رفتاری خشن و عصبانی از خود نشان می‌دهند و دائماً غر می‌زنند؛ زیرا نمی‌توانند غذای خود را به‌راحتی و بدون درد بخورند. هم‌چنین به‌دلیل دردی که دارند، نمی‌توانند خود را تمیز کنند. درنتیجه، علائمی مانند کثیف بودن و عدم آراستگی در برخی از آنها نیز دیده می‌شوند.
گربه‌ها زبانی زمخت با خارهایی به نام پاپیلا بر روی آن دارند. زبان آنها اندام مهمی برای نظافت و هم‌چنین خوردن طعمه‌های شکارشده در طبیعت است. بعضی از گربه‌ها هنگامی که دندان‌درد دارند، با زبان خود غذا می‌خورند. این نوع غذا خوردن می‌تواند منجر به پر شدن شکم آنها و استفراغ مزمن بعد از غذا شود. متأسفانه، بسیاری از گربه‌ها وقتی به بیماری‌های دندان مبتلا می‌شوند، در ظاهرشان نشانه‌ای از بیماری دیده نمی‌شود. آنها اغلب با وجود این مشکل به خوردن غذا ادامه می‌دهند؛ زیرا غریزه میل به بقا در آنها بسیار قوی‌تر است.
بیماری‌های رایج دندان گربه‌ها
بیماری‌های دندانی می‌توانند به اشکال مختلف در گربه‌ها ظاهر شوند. بیماری پریودنتال، تحلیل رفتن دندان، استوماتیت (ورم لثه)، مال اکلوژن (شکل نامتعارف دندان‌ها)، تومور و ترومای دهان، همه از مشکلات دندانی گربه‌ها هستند.
بیماری پریودنتال
پریودنتال یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دهان و دندان در گربه‌ها است. این بیماری که دائمی و پیش‌رونده است، موجب التهاب بافت‌های اطراف دندان می‌شود.
مال اکلوژن
به ترتیب قرارگیری و هماهنگی بین دندان‌های فک بالا و فک پایین، اکلوژن می‌گویند. هنگامی که این ترتیب غیرطبیعی باشد، مال اکلوژن به وجود می‌آید. این ترتیب دندانی نامتعارف در گربه‌ها، در دندان‌های نیش آنها دیده می‌شود و می‌تواند منجر به عملکرد غیرطبیعی دندان‌های گربه‌ها شود.
استوماتیت
استوماتیت یک نوع بیماری دهان بسیار دردناک در گربه‌ها است. این بیماری، واکنش شدید سیستم ایمنی بدن به تجمع پلاک در سطح دندان است. در صورت ابتلای گربه به آن، ناحیه داخل دهان و لثه او متورم و قرمز می‌شود. درد ناشی از این التهاب شدید است و غذا خوردن و لذت بردن از زندگی را برای گربه‌ها دشوار می‌کند.
تومورهای دهان
شایع‌ترین توده دهانی که در گربه‌ها دیده می‌شود، تومور سلول‌های سنگفرشی است. این توده سرطانیِ بدخیم، بسیار خطرناک است و نیاز به تشخیص و درمان زودهنگام دارد. متأسفانه تشخیص این تومور در اکثر گربه‌های مبتلا، در اواخر دوره بیماری آنها اتفاق می‌افتد.
علت دندان‌درد در گربه‌ها
گربه‌ها مانند سگ‌ها، انسان‌ها و سایر موجودات دندان‌دار می‌توانند دندان‌درد را تجربه کنند. شایع‌ترین علت دندان‌درد در گربه‌ها، عفونت دندان است. در برخی موارد، دندان‌های تحلیل‌رفته و پوسیده‌شده، باعث دندان‌درد می‌شوند. خوشبختانه، پوسیدگی دندان در گربه‌ها مانند انسان‌ها و تا حدی سگ‌ها نگران‌کننده نیست.
درمان دندان‌درد گربه‌ها
اولین مرحله درمان، شناسایی علت پزشکی دندان‌درد است. بهترین راه برای انجام این کار، مراجعه به پزشک متخصص، انجام معاینه و آزمایش‌های دهان و دندان مخصوص برای ارزیابی و بررسی آنها است.
این آزمایش‌ها با بیهوشی کامل انجام می‌شوند. بی‌هوش بودن در حین آزمایش ضروری است؛ زیرا 60 درصد از دندان آنها زیر خط لثه قرار دارند. در صورت بی‌هوش نشدن، معاینه کل دندان‌ها امکان‌پذیر نیست؛ چراکه تنها 40 درصد از دندان‌‌های‌شان دیده می‌شوند. این آزمایش نوعی تصویربرداری از قسمت‌های آسیب‌دیده دندان است که زیر لثه قرار دارند. این نوع تصویربرداری این امکان را به ما می‌دهد تا بررسی دقیق‌تری از قسمت‌های داخلی دهان گربه، ساختار دندان‌ها، فک و صورت آن داشته باشیم.
منابع:
www.wellpets.com
www.fremontvetclinic.com