سگ‌های ماده به‌طور متوسط در سال دو تا سه دوره تولیدمثل را پشت سر می‌گذارند که شایع‌ترین دلیل خونریزی واژن آنها است. اما دلایل پزشکی دیگری نیز برای خونریزی واژن سگ‌ها وجود دارند. ابتدا باید بررسی کنید که آیا خونریزی از ادرار سگ منشأ می‌گیرد یا از واژن آن. علاوه بر این، زمانی که سگ‌ها دچار اسهال خونی می‌شوند این تصور اشتباه به وجود می‌آید که خون موجود در مدفوع، از ناحیه واژن او منشأ می‌گیرد. علل احتمالی ترشحات خونی سگ‌ها عبارت‌اند از:
- چرخه‌های تحریک‌های جنسی (در این چرخه‌ها حیوانات ماده میل زیادی به برقراری رابطه جنسی و بارداری دارند.)
- پیومترا (عفونت رحم)
- سقط‌جنین
- التهاب واژن
- تومورهای واژن
چرخه‌های تحریکات جنسی (چرخه فحلی)
اولین دلیل برای خونریزی واژن سگ ماده، قرار داشتن در چرخه تولیدمثل است. سگ‌های ماده سالانه دو تا سه دوره فحلی را پشت سر می‌گذارند. این چرخه دو تا سه هفته طول می‌کشد و با خونریزی نقطه‌ای از واژن شروع میشود. متورم شدن واژن و ادرار بیش‌ازحد در این دوره دیده می‌شوند. هدف او از ادرار بیش‌ازحد، جذب سگ‌های نر است. چرخه فحلی بیماری نیست، بلکه یک چرخه طبیعی تولیدمثل در سگ‌ها است.
به‌طور دقیق‌تر چرخه تولیدمثل سگ‌های ماده را می‌توان به چهار مرحله تقسیم کرد. این مراحل به شرح زیر هستند:
- پروستروس: سگ‌ها در این مرحله بارور نیستند، اما به علت ترشح هورمون‌ها در حال آماده شدن برای بارداری هستند. تورم ناحیه واژن و خونریزی از علائم این دوره هستند. لکه‌بینی سگ‌ها زمانی مشخص میشود که محل نشستن آنها خونی باشد.
- استروس: در این بازه 3 تا 17 روزه سگ‌ها بارور می‌شوند اما نباید خونریزی کنند. در این زمان، تمایل به پیدا کردن جفت و تغییر در خلق‌وخو نیز به چشم می‌خورد.
- دی استروس: علائم این مرحله بسته به انجام شدن لقاح متفاوت‌اند. در این دوره شخصیت آنها تثبیت میشود و برای شیردهی آماده می‌شوند. در صورت بارداری نیز رشد جنین ادامه پیدا می‌کند.
- آنستروس: دوره عدم تحرک جنسی است که پس از به دنیا آمدن توله یا اتمام چرخه تولیدمثل رخ می‌دهد. در این مرحله نباید خونریزی واژینال اتفاق بیفتد.
چرخه گرما در سگ‌ها از 6 تا 8 ماهگی شروع میشود و گاهی در سگ‌های کوچک‌تر یا در نژادهای بزرگ‌تر زودتر از موعد ظاهر میشود. این چرخه چند بار در سال تکرار میشود، تقریباً هر 6 ماه یک‌بار اتفاق میافتد. در برخی سگ‌های ماده زیر دو سال، بی‌نظمی‌هایی در چرخه فحلی دیده میشود.
تغییرات فیزیکی و رفتاری سگ‌ها معمولاً به شکل طبیعی و بدون نیاز به هیچ مداخله‌ای حل می‌شوند. خونریزی واژن در دوره پروستروس سگ طبیعی است. اما نباید در دوره‌های دیگر خونریزی داشته باشد. اگر این اتفاق افتاد، ابتدا علت را پیدا کنید و در صورت داشتن درد و ترشحات عفونی یا علائم دیگر به دامپزشک مراجعه کنید.
پیومترا (عفونت رحم)
پیومترا نوعی عفونت رحم و عارضه پزشکی است که در طول یا پس از چرخه فحلی ایجاد میشود. این عارضه یک بیماری جدی و خطرناک است که نیاز به درمان فوری دارد. به دلیل تغییرات هورمونی سگ در طول چرخه فحلی، گلبول‌های سفید خون که از ایجاد عفونت جلوگیری می‌کنند، نمی‌توانند وارد رحم شوند. پوشش رحم جهت آمادگی برای بارداری رشد می‌کند. اگر بارداری در چرخه‌های متوالی فحلی رخ ندهد، کیست‌ها ممکن است در بافت ضخیم شده رحم شروع به رشد کرده و محیط ایده‌آلی را برای رشد باکتری فراهم کنند. بدون وجود گلبول‌های سفید خون برای مبارزه با رشد باکتری، سگ به عفونت رحم مبتلا میشود.
سقط جنین در سگ‌های باردار
دلایل خونریزی سگ‌های باردار کمی متفاوت هستند. ممکن است سگ شما در طول چرخه فحلی خود باردار شود و پس از چند هفته، به دلایلی جنین خود را از دست بدهد. این سقط‌جنین منجر به خونریزی بیش‌ازحد واژن میشود. درواقع خونریزی واژن سگ‌ها در دوران بارداری غیرطبیعی است و می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی مانند سقط‌جنین باشد که باید فوراً تحت درمان قرار بگیرند.
تنها دلیل موجه برای خونریزی در دوران بارداری، نزدیک بودن به زمان زایمان است. خونریزی خفیف واژن همراه با مخاط و مایعات دیگر نشان‌دهنده نزدیکی به زمان زایمان است. خونریزی خفیف در طول دوران بارداری، تا زمانی که به میزان زیادی نباشد، طبیعی است. اما در صورت خونریزی بیش‌ازحد حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
التهاب واژن
اگر سگ ماده عقیم، ترشحات خونی واژن داشته باشد ممکن است مبتلا به التهاب واژن یا واژینیت باشد. علائم دیگر واژینیت، تکرر ادرار یا مشکل در ادرار کردن است. در این عارضه لیسیدن ناحیه واژن و یا مالیدن باسن به زمین در برخی از سگ‌ها دیده میشود. واژینیت معمولاً در اثر عفونت یا جسم خارجی ایجاد میشود و می‌تواند هر سگ ماده‌ای را در هر سنی درگیر کند. برای ابتلا به این بیماری سگ‌های نزدیک به سن بلوغ و مسن‌تر مستعدتر هستند.
تومورهای واژن
سگ‌های ماده با افزایش سن، بیشتر در معرض ابتلا به تومورهای واژن هستند. بیشتر این تومورها خوش‌خیم یا غیر سرطانی هستند که باعث خونریزی، بوی بد واژن و مشکل در زایمان می‌شوند.
هنگام خونریزی سگ‌ها چه باید کرد؟
اگر سگ شما خارج از دوره فحلی دچار خونریزی واژن شد، باید او را نزد دامپزشک ببرید.
ابتدا دامپزشک معاینه فیزیکی کاملی را انجام می‌دهد و از شما چند سؤال درباره میزان و ویژگی‌‌‌های خونریزی و زمان مشاهده اولین علائم او می‌پرسد. به‌عنوان‌مثال، آیا سگ شما لکه بینی دارد یا خونریزی؟ خون او غلیظ، رقیق یا همراه با ترشحات دیگر است؟ پاسخ این سؤالات به تشخیص دامپزشک کمک می‌کند، اما در برخی موارد انجام آزمایش‌های دیگر هم نیاز است.
ممکن است دامپزشک برای بررسی عفونت‌های باکتریایی مرتبط با عفونت مجاری ادراری یا واژینیت، از سواب نمونه‌برداری واژینال استفاده کند. سپس نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از واژن سگ را ازنظر وجود تومور بررسی می‌کند. اگر دامپزشک وجود تومور را تائید کند، ممکن است برای تعیین محل، اندازه و متاستازهای احتمالی، تصویربرداری سی‌تی‌اسکن یا اشعه ایکس را تجویز کند. به‌طورمعمول، برای برداشتن رحم و تخمدان‌ها و هم‌چنین جلوگیری از رشد تومور، جراحی انجام میشود. برای از بین بردن سلول‌های سرطانی پنهان و جلوگیری از عود مجدد تومور از پرتودرمانی و شیمی‌درمانی استفاده میشود. قدرت تحمل سگ‌ها در برابر شیمی‌درمانی بسیار بالاتر از انسان‌هاست و کمتر دچار ناخوشی و ریزش مو می‌شوند. بااین‌حال، برخی از نژادهای سگ ازجمله سگ‌های انگلیسی، لهاسا آپسوس، مالتی، اشناوزر، شیتزوس و پودل بیشتر مستعد ریزش مو هستند.
پیشگیری از خونریزی واژن
با عقیم کردن سگ می‌توان از بسیاری عارضه‌های پزشکی که به علت خونریزی واژن به وجود می‌آیند، پیشگیری کرد. چرخه‌های فحلی سگ با عقیم کردن او به پایان می‌رسند و این کار از افزایش جمعیت آنها جلوگیری می‌کند. پیومترا ناشی از تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه‌های فحلی است. درمان قطعی پیومترا تخلیه رحم است، اما در صورت ابتلای سگ به عفونت باکتریایی، این جراحی پیچیده‌‌تر میشود.
هم‌چنین باکتری‌ها می‌توانند در دستگاه ادراری سگ رشد کرده و ایجاد عفونت کنند. دسترسی داشتن به آب تمیز و شرایط مناسب برای دفع مکرر مواد زائد، خطر ابتلا به عفونت‌های باکتریایی را که منجر به التهاب واژن می‌شوند، کاهش می‌دهد.
شاید جلوگیری از رشد تومور در واژن سگ امکان‌پذیر نباشد، اما عقیم‌سازی زودهنگام می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به رشد تومور و سرطان را در او کاهش دهد. تومورهای مقاربتی قابل انتقال، می‌توانند از طریق تماس جنسی با سگ نر آلوده منتقل شوند. این نوع سرطان معمولاً با شیمی‌درمانی درمان میشود.
هزینه درمان خونریزی واژن
هزینه درمان خونریزی واژن سگ‌ها به عوامل مختلف ازجمله علت پزشکی آن بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال، درمان واژینیت در مقایسه با پیومترا هزینه کمتری دارد و هزینه درمان سرطان بسته به‌شدت وخامت آن متغیر است.
wagwalking.com/symptom
www.texvetpets.org
www.animalwised.com