ریزش مو (آلوپسی) یکی از مشکلات رایج در گربه‌ها است و می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در بسیاری از موارد، ریزش موی گربه بیش از یک علت دارد و همین امر موجب سخت شدن تشخیص دقیق علت و درمان آن برای صاحبان گربه می‌شود.
در برخی مواقع، ریزش موی گربه خودبه‌خود اتفاق میفتد، اما در موارد دیگر به‌دلیل نظافت بیش‌ازحد، گاز گرفتن یا خاراندن خود ایجاد می‌شود. ریزش مو در ناحیه کوچکِ بین گوش و چشم، نگران‌کننده نیست. اما در موارد دیگر، می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای جدی باشد.
انواع ریزش مو درگربه‌ها
معمولأ ریزش مو در گربه‌ها را به دو نوع مختلف تقسیم می‌کنند. این دو نوع عبارت‌اند از:
ریزش موی مادرزادی
اغلب در بچه‌گربه‌های تازه متولدشده یا گربه‌های جوان رخ می‌دهد و بدون خارش است. این نوع ریزش معمولاً به نژاد یا ژنتیک گربه مربوط می‌شود.
ریزش موی اکتسابی
در گربه‌هایی دیده می‌شود که با میزان موی طبیعی متولد می‌شوند اما به‌دلیل بیماری زمینه‌ای یا بیماری پوستی موی خود را از دست می‌دهند. این نوع ریزش می‌تواند در هر سنی و به‌دلایل احتمالی زیادی مانند عفونت، انگل (کنه)، آلرژی و بیماری‌های متابولیک (پرکاری تیروئید) رخ دهد. بسته به علت اصلی، ممکن است گربه‌ها در کنار ریزش مو، خارش را نیز تجربه کنند.
علائم ریزش مو در گربه‌ها
ریزش موی گربه‌ها ممکن است به صورت تکه‌ای در یک یا چندین ناحیه از بدن آنها دیده شود. نواحی ریزش مو براساس علت زمینه‌ای متفاوت هستند. ریزش مو در گربه‌ها می‌تواند التهابی (پوست قرمز و تحریک‌شده) یا غیرالتهابی (پوست طبیعی) باشد.
علائم ریزش موی التهابی گربه‌ها عبارت‌اند از:
- خارش، لیسیدن، گاز گرفتن و جویدن بیش‌ازحد پوست
- افزایش ریزش گلوله‌ای مو
- ناهنجاری‌های پوستی مانند قرمزی، برآمدگی، دلمه، زخم یا خشک شدن پوست
توجه داشتن به این نکته مهم است که فقط به دلیل اینکه خاراندن گربه خود را نمی‌بینید، گربه شما خارش ندارد. درواقع اغلب، گربه‌ها زمانی‌که در معرض دید نیستند، شروع به خاراندن و جویدن خود می‌کنند.
علائم ریزش مو در گربه‌هایی که به‌علت بیماری زمینه‌ای (غیرالتهابی) دچار ریزش می‌شوند، عبارت‌اند از:
- تغییر در اشتها
- استفراغ یا اسهال
- تغییر در سطح انرژی
- افزایش تشنگی و دفع ادرار
- بزرگ شدن شکم
دلایل ریزش مو در گربه‌ها
در قسمت قبل به دو نوع ریزش مو (مادرزادی و اکتسابی) اشاره کردیم. اکنون به دلایل وقوع هر دو نوع، می‌پردازیم.
دلایل ریزش موی مادرزادی
ریزش موی مادرزادی گربه‌ها سه علت عمده دارد که به شرح زیر است.
آلوپسی یونیورسالیس
یکی از دلایل ریزش موی مادرزادی است که در آن گربه‌ها بدون مو به دنیا می‌آیند. بااینکه بی‌مویی یکی از ویژگی‌های برجسته در برخی از نژادهای گربه است، این نوع ریزش می‌تواند به‌علت جهش ژنتیکی در همه نژادها رخ دهد.
هیپوتریکوز
در این وضعیت، گربه‌ها با یک لایه نازک مو به دنیا می‌آیند، سپس به مرور زمان آن را از دست می‌دهند. این حالت بیشتر در گربه‌های سیامی، دوون‌رکس، بیرمن و برمه دیده می‌شود.
دیسپلازی فولیکولی
در این حالت، گربه‌ها با پوشش کامل مو متولد می‌شوند که به مرور زمان این پوشش نازک می‌شود. گربه‌های نژاد کورنیش‌رکس مستعد ابتلا به این وضعیت هستند.
دلایل ریزش موی اکتسابی
ریزش موی اکتسابی در گربه‌ها به‌دلایل مختلفی رخ می‌دهد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:
- عفونت ناشی از باکتری (استافیلوکوک)، مخمر (مالاسزیا)، کرم حلقوی یا انگل (کنه دمودکس، چیلتیلا، نوتودرس یا اوتودکتس)
- آلرژی به کک، غذا یا آلرژن‌های محیطی
- التهاب مثانه، کلیه‌ها، دستگاه گوارش یا کیسه‌های مقعدی
- بیماری غدد درون‌ریز مانند پرکاری تیروئید یا بیماری کوشینگ (پرکاری غدد فوق کلیوی)
- تغییرات متابولیک مانند بارداری، شیردهی یا تب
- انواع سرطان‌ها مانند لنفوم جلدی، تیموم، کارسینوم پانکراس و کارسینوم مجرای صفراوی
- اختلالات روانی مانند اضطراب بیش‌ازحد
نحوه تشخیص ریزش موی گربه‌ها
انجام اقدامات مناسب برای شناسایی کردن علت اصلی ریزش موی گربه‌ها بسیار مهم است. اولین قدم در تشخیص، اطلاع از شرح حال دقیق آنها است. جزئیاتی مثل سن گربه، داروهای مصرفی مانند داروی پیشگیری از کک، مشکلات پوستی فصلی یا هر نشانه‌ای از وجود استرس در آنها به دامپزشک کمک می‌کند تا گزینه درمانی مناسب را تجویز کند.
مرحله بعدی، معاینه فیزیکی است که توسط دامپزشک انجام می‌شود. محل ریزش موی گربه اغلب سرنخی برای یافتن علت اصلی آن است. به‌عنوان مثال، ریزش مو در قسمت دم و پایین کمر اغلب در گربه‌های مبتلا به کک دیده می‌شود.
دامپزشکان برای تشخیص ریزش مو در گربه‌ها، یک یا چند آزمایش زیر را انجام خواهند داد:
- تست عفونت: این آزمایش برای تشخیص برخی از عفونت‌های ناشی از کرم حلقوی انجام می‌شود.
- کشت قارچ: در این آزمایش، دامپزشک ممکن است کشت کرم حلقوی را در خانه انجام دهد یا نمونه‌ای از آن را به آزمایشگاه بفرستد. اعلام نتیجه این آزمایش گاهی چندین روز طول می‌کشد.
- سیتولوژی: در این آزمایش برای تشخیص وجود باکتری یا مخمر، قسمتی از پوست گربه را زیر میکروسکوپ قرار می‌دهند.
- خراش دادن پوست: برای جستجوی انگل‌هایی مانند کنه می‌توان از خراش دادن پوست گربه استفاده کرد.
- بیوپسی پوست: اگر ظاهر پوست گربه غیرعادی باشد یا در طی آزمایش‌های دیگر، تشخیصی برای علت ریزش مو داده نشود، دامپزشک از روش بیوپسی (جراحی ناحیه کوچکی از پوست برای مشاهده و بررسی) استفاده می‌کند.
- آزمایش خون و تست ادرار: این آزمایش‌ها برای ارزیابی اختلالات غدد درون‌ریز (پرکاری تیروئید) یا سایر بیماری‌های زمینه‌ای توصیه می‌شوند.
- تست آلرژی: دامپزشک در این آزمایش برای بررسی آلرژی غذایی، رژیم غذایی گربه را حذف کرده و رژیم غذایی دیگری را به مدت 8 تا 12 هفته تجویز می‌کند.
- تصویربرداری: دامپزشکان در این مرحله برای بررسی علائم سرطان از سونوگرافی یا اشعه ایکس استفاده می‌کنند.
درمان ریزش موی گربه‌ها
درمان ریزش موی گربه‌ها به علت اصلی آن بستگی دارد. اگر گربه خانگی شما در حال لیسیدن یا گاز گرفتن پوست خود باشد، می‌توان از روش‌های مختلفی برای درمان آن استفاده کرد. درمان‌های احتمالی ریزش مو در گربه‌ها شامل موارد زیر هستند:
انگل‌زدایی: این روش درمانی به مدت 8 هفته برای همه حیوانات خانگی تجویز می‌شود، حتی اگر هیچ انگلی در معاینات آنها پیدا نشود. درواقع گربه‌ها نظافت‌کننده‌های خیلی خوبی هستند و گاهی بیشتر انگل‌ها را قبل از مشاهده آنها توسط پزشک، از موهای خود پاک می‌کنند.
حتما بخوانید: انگل زدایی حیوانات خانگی
درمان موضعی: در این شیوه از شامپو، موس یا پمادهای دارویی استفاده می‌کنند.
استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: این نوع درمان، با داروهای آنتی‌بیوتیک و ضد قارچ انجام می‌شود.
اصلاح رژیم غذایی: در این شیوه درمان به مدت 8 تا 12 هفته رژیم غذاییِ تجویزشده توسط پزشک همراه با مواد غذایی محدود مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مصرف دارو: در این نوع از درمان، داروهایی مانند پردنیزولون، سیکلوسپورین یا آنتی‌هیستامین‌ها برای کاهش خارش و داروهای اصلاح‌کننده رفتار مانند فلوکستین تجویز می‌شوند.
کلام پایانی
زمان بهبودی ریزش موی گربه‌ها به علت اصلی آن بستگی دارد و ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد. در صورت شناسایی علت زمینه‌ای و درمان مناسب، موهای آنها دوباره رشد می‌کنند.
درمان کامل بسیاری از علت‌های ریزش، مستلزم استفاده منظم از درمان‌های موضعی، استفاده مداوم از داروها، پیشگیری از کک و رعایت کردن رژیم غذاییِ تجویزشده است. برای دستیابی به بهترین نتیجه ممکن، همکاری با دامپزشک و پیروی از دستورالعمل‌های او مهم است.
منابع:
www.petmd.com
thecatdoctor.co.uk