گلوکوم یکی از مشکل‌سازترین بیماری‌های چشمی در حیوانات خانگی است. متأسفانه علائم بیماری گلوکوم سگ به‌طور معمول دیر تشخیص داده شده، و در بیشتر موارد، منجر به مشکلات چشمی شدید و نابینایی در حیوان میشود. اگر شما هم سگ دارید، باید تلاش کنید علائم مشکلات چشمی او را به‌موقع تشخیص داده و برای درمان گلوکوم بلافاصله به دامپزشک مراجعه نمایید. این مقاله، اطلاعات زیادی درباره گلوکوم یا آب سیاه چشم سگ در اختیارتان قرار می‌دهد.
بیماری گلوکوم سگ چیست؟
گلوکوم سگ (Canine Glaucoma) یا آب سیاه چشم سگ یکی از انواع بیماری‌های چشمی است که باعث افزایش فشار داخل چشم میشود.
اگر کنترل و درمان گلوکوم به‌موقع انجام نشود، به تخریب بافت‌های چشم و در نهایت نابینایی حیوان منجر خواهد شد. متأسفانه این بیماری در سگ‌ها دیر تشخیص داده میشود، و بیشترشان دچار مشکلات چشمی و نابینایی می‌شوند.
فقط دامپزشک حرفه‌ای و آموزش‌دیده می‌تواند بیماری گلوکوم سگ را تشخیص داده و با کنترل به‌موقع و درمان گلوکوم حیوان خانگی، مدت بینایی سگ را افزایش بدهد.
علائم بیماری گلوکوم سگ چه هستند؟
گلوکوم بیماری دردناکی است، و متأسفانه سگ‌ها را خیلی آزار می‌دهد. اما بیشتر صاحبان سگ، از درد حیوان خانگی خود آگاه نیستند!
اگر می‌خواهید آب سیاه چشم سگ را تشخیص بدهید، باید به رفتارهای سگتان دقت کنید. درد و ناراحتی ناشی از گلوکوم، رفتار حیوان را غیرعادی میکند.
این‌ها مهم‌ترین علائم رفتاری بیماری گلوکوم سگ هستند که باید زیر نظر داشته باشید:
- سردرد یا فشار سر روی زمین یا دیوار،
- مالش یا خاراندن چشم با پنجه،
- کاهش بینایی حیوان،
- کمبود اشتها،
- بی‌حالی.
اگر سگتان علائم رفتاری گلوکوم را از خودش نشان می‌دهد، باید نگاه دقیق‌تری به چشم‌هایش بیندازید تا از وجود آب سیاه چشم سگ مطمئن شوید. چون بعضی از این علائم در بیشتر بیماری‌های مربوط به مشکلات چشمی سگ دیده می‌شوند.
برای این معاینه اولیه در خانه، به چشم سگ دقت کنید. مطمئن شوید نور کافی برای دیدن کره چشم حیوان وجود دارد. اگر سگ مبتلا به گلوکوم باشد، بخش جلویی وسط چشمش مه‌آلود یا شیری به نظر می‌رسد و رنگی مایل به آبی دارد.
دنبال قرمزی در سفیدی چشم و همین‌طور مردمک‌های گشاد هم باشید. همه ایت‌ها علائم فیزیکی قابل‌مشاهده بیماری گلوکوم سگ هستند.
بیشتر بخوانید: 10 بیماری چشم سگ و راه های درمان آن را به طور کامل بشناسید
تشخیص بیماری گلوکوم سگ چگونه است؟
اگر به آب سیاه چشم سگ مشکوک شدید، او را بلافاصله به دام‌پزشکی ببرید. دامپزشک برای معاینه سگ مبتلا به گلوکوم، از تونومتر (Tonometer) استفاده میکند.
تونومتر فشار را در کره چشم اندازه‌گیری کرده، و در تشخیص بیماری گلوکوم سگ به دامپزشک کمک میکند. چون گلوکوم باعث افزایش این فشار میشود.
چشم طبیعی، مایعی به‌نام زلالیه (Aqueous humour) تولید میکند. این مایعِ قسمت جلویی، مواد مغذی لازم برای بافت‌های داخلی چشم را تأمین میکند.
چشم با ایجاد مسیرهای خروجی لازم، حدود 85درصد این مایع را خارج میکند. یعنی زلالیه را متعادل نگه می‌دارد و فشار طبیعی را در چشم حفظ میکند.
در مسیر موردنظر، مایع از طریق مردمک به شبکه بافتی اسفنجی به‌نام شبکه ترابکولار (Trabecular) رفته، و در نهایت به وریدها منتقل میشود.
در سگ‌های مبتلا به گلوکوم، راه خروج مایع زلالیه مسدود میشود. چشم هم این انسداد را با کاهش تولید زلالیه جبران میکند، اما همچنان باید آن را تولید کند تا مواد مغذی را برای بافت‌ها تأمین نماید. بنابراین فشار زیاد و مضری در چشم ایاد میشود.
آیا درمان گلوکوم امکانپذیر است؟
اگر می‌خواهید بینایی سگتان را تا زمانی که ممکن است حفظ کنید، درمان گلوکوم باید سریع شروع شود. برای کنترل تولید زلالیه در چشم، و درمان گلوکوم سگ، دو راهکار اصلی وجود دارند که عبارت‌اند از دارو و جراحی.
به خاطر داشته باشید زمانی که چشم حیوان به گلوکوم مبتلا میشود، یعنی این بیماری پیشرونده است و احتمال زیادی دارد که چشم دیگر هم دچار گلوکوم بشود.
داروهایی به‌شکل‌های قرص و قطره چشمی وجود دارند که می‌توانند به کنترل علائم گلوکوم کمک کنند. این داروها به‌طور کلی گران، اما برای درمان گلوکوم ضروری هستند.
رایج‌ترین داروهایی که برای درمان آب سیاه چشم سگ استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:
- مهارکننده‌های کربنیک انیدراز (Carbonic anhydrase inhibitors)، مانند دورزولامید (Dorzolamide) و برینزولامید (Brinzolamide) که تولید زلالیه را کاهش می‌دهند. این داروها به‌طور معمول به‌شکل قطره چشمی عرضه می‌شوند، اما در فرم خوراکی یا همان قرص هم وجود دارند.
- آنالوگ‌های پروستاگلاندین (Prostaglandin Analogues)، مانند لاتانوپروست (Latanoprost) و تراوپروست (Travoprost)، که باعث افزایش خروج مایع از چشم می‌شوند. این‌ها فقط به‌شکل قطره چشمی هستند.
- مسدودکننده‌های بتا (Beta blockers) مانند بتاکسولول (Betaxolol) و تیمولول (Timolol) که جریان خون را در چشم کاهش می‌دهند، و باعث کم شدن تولید زلالیه می‌شوند. این داروهای درمان گلوکوم بهصورت قطره چشمی هستند.
- عوامل میوتیک (Miotic agents)، مانند دمکاریوم بروماید (Demecarium bromide)، با منقبض کردن مردمک و افزایش خروج مایع زلالیه، به درمان آب سیاه چشم سگ کمک میکنند. این داروها به‌شکل قطره چشمی تجویز می‌شوند.
- عوامل هیپراسموتیک (Hyperosmotic agents)، مانند مانیتول (Mannitol) هم خون تأمین‌کننده چشم را کم‌آب کرده، و در نتیجه تولید زلالیه را کاهش می‌دهند. البته این‌ها برای درمان اضطراری هستند، چون کم‌آبی بدن می‌تواند خطرناک باشد. این روش فقط توسط دامپزشک کارآزموده در کلینیک یا بیمارستان انجام میشود.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره تشخیص زخم قرنیه سگ + راه‌های پیشگیری از زخم قرنیه سگ
سایر راه‌های بیماری گلوکوم سگ چه هستند؟
راه‌های دیگری هم برای بیماری گلوکوم سگ وجود دارند. برای نمونه، سعی کنید استرس سگتان را کاهش داده، و فشار چشمش را کم کنید. محیط خانه را آرام نگه دارید و شرایط مناسبی برایش فراهم نمایید.
بهبود رژیم غذایی هم راه مؤثری برای کنترل آب سیاه چشم سگ است. میتوانید آنتی‌اکسیدان هم به سگتان بدهید. البته در این زمینه، حتما با دامپزشک مشورت کنید.
اگر سگتان مدام خودش را می‌کشد، به‌جای قلاده، از بند استفاده کنید تا فشار چشم کاهش پیدا کند. همه این راه‌های درمان بیماری گلوکوم سگ را میتوانید در خانه اجرا کنید.
در نهایت اینکه جراحان دامپزشک بسیار اندکی هم هستند که می‌توانند با عمل جراحی فوق‌العاده ظریف و حساسی، سلول‌های تولیدکننده مایع در چشم را از بین ببرند. این روش ﺳﻳﮑﻠﻮﻓﻮﺗﻮﮐﻮﺍﮔﻮﻻﺳﻴﻮﻥ اندولازری (Endolaser cyclophotocoagulation) نام دارد.
بیشتر بخوانید: چگونه چشم بوستن تریر را درمان کنیم؟ 5 راه درمان مشکلات چشمی بوستون تریر
جمع‌بندی
گلوکوم یا آب سیاه چشم سگ باعث تجمع مایع داخل چشم میشود. افزایش فشار چشم در صورت رسیدگی نکردن، منجر به مشکلات بینایی دائمی برای حیوان خانگی میشود. اگر شک دارید که سگتان به گلوکوم مبتلا شده، او را بلافاصله به دام‌پزشکی ببرید.
البته بیماری گلوکوم سگ در بیشتر موارد درمان قطعی ندارد. درمان گلوکوم و جراحی فقط مدت بینایی سگ را افزایش می‌دهند. پس وقتی درباره گزینه‌های درمان با دامپزشک مشورت می‌کنید، باید مزایا و معایب بالقوه آنها را بررسی نمایید و در نهایت، سعی کنید بهترین تصمیم را برای حیوان خانگی خود بگیرید.
منابع:
wikihow.com
vetfolio.com
dogsnaturallymagazine.com
سوالات متداول
اولین علامت بیماری گلوکوم سگ چیست؟
بیماری گلوکوم دردناک است، بنابراین علائم کلی آن، گوشهگیری، غذا نخوردن، مالش چشم و دوری از نور هستند. گاهی اوقات ممکن است چشمهای حیوان باهم تقارن نداشته، و یک چشم جلوتر از چشم دیگر باشد.
آیا سگ مبتلا به گلوکوم درد دارد؟
بله، گلوکوم بیماری دردناکی است. اگر گلوکوم خیلی آهسته ظاهر شود، چشم را بهتدریج درگیر میکند، که در این صورت آنقدر دردناک نیست.
بهترین درمان گلوکوم چیست؟
گلوکوم یا آب سیاه چشم سگ به دلایل مختلفی ایجاد میشود. گاهی اوقات عدسی چشم حیوان از جای خود خارج شده، و سیستم زهکشی را مسدود میکند. در این حالت، برداشتن عدسی بهترین گزینه درمانی است. برای سایر موارد، درمانهای پزشکی وجود دارند که مایع زلالیه را در چشم کنترل میکنند.
درمان گلوکوم بهصورت طبیعی امکانپذیر است؟
درمانهای خانگی مختلفی برای کاهش فشار و محافظت از چشم سگتان وجود دارند که میتوانید به کار بگیرید. برای نمونه اسفناج مملو از کاروتنوئید است و بافت چشم را تقویت کرده و از تخریب بیشتر آن جلوگیری میکند. ویتامین سی، هویج، رازیانه، منیزیم، آستاگزانتین و کوآنزیم هم مواد مغذی دیگری هستند که میتوانید با مشورت دامپزشک استفاده کنید.