نگرانی درباره التهاب چشم گربه تجربه مشترک بسیاری از کسانی است که پت دارند. این عارضه گاهی دردناک، دلایل بسیار مختلفی دارد. درمان آن هم بر اساس علت اصلی توصیه می‌شود. پس بهترین کار در مواجهه با علائم التهاب پلک، مراجعه به دام‌پزشکی است. در این مقاله بلاگ آرون‌وت، علائم بلفاریت در گربه و علل و راه‌های درمان آن را با شما در میان می‌گذاریم.
بلفاریت در گربه چیست و چقدر شایع است؟
بلفاریت (Blepharitis) یا پلک‌آماس، التهاب پلک‌هاست. این بیماری در گربهها بسیار شایع است، و بر اثر عفونت‌های میکروبی یا بیماری‌های پوستی ایجاد می‌شود.
گربه‌های پرشین، هیمالین و برمه‌ای به‌خاطر فرم صورتشان که صاف است، و چین‌های برجسته‌ای بین بینی و چشم دارند، مستعد ابتلا به بلفاریت هستند.
همین نژادها ممکن است لاگوفتالموس (Lagophthalmos) یا چشم‌های برآمده هم داشته باشند، که آنها را مستعد آنتروپیون (Entropion) پلک پایین هم می‌کنند.
گربه‌های سفید از هر نژادی، مستعد ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی (Squamous Cell Carcinoma) هستند. این تومور بدخیم می‌تواند در هر نقطه از پوست یا غشاهای مخاطی، از جمله پلک‌ها ایجاد شود.
علائم بلفاریت در گربه چه هستند؟
بلفاریت ممکن است یک یا هر دو چشم پت را درگیر کند. پلک آسیب‌دیده به‌طور معمول قرمز و متورم شده، و می‌خارد.
در این وضعیت، پت شما ممکن است چشمک بزند یا به‌صورت اسپاسمی پلک بزند، که به آن بلفارواسپاسم (Blepharospasm) یا انقباضات پلک‌ها می‌گویند.
بلفاریت در گربه باعث می‌شود حیوان صورت یا پلک‌های خودش را بمالد و بخراشد، طوری که منجر به آسیب ثانویه به بافت‌های اطراف چشم شود.
گاهی اوقات هم ترشحاتی از چشم بیرون می‌زنند که ممکن است شفاف، مخاطی یا چرکی باشند. اگر التهاب چشم گربه برای مدت طولانی درمان نشود، چه‌بسا رنگدانه‌ها و موی گربه هم از بین بروند.
پوستی که پلک‌ها را می‌پوشاند ممکن است پوسته‌های خشکی داشته باشد، یا جوش‌های ریزی به‌نام پوستول (Pustule) یا چرک‌دانه روی سطحش دیده شوند. این چرک‌دانه‌ها گاهی تک‌تک، و گاهی به‌صورت دسته‌ای ظاهر می‌شوند.
بعضی وقت‌ها هم یک یا چند غده میبومین (Meibomian Gland) در امتداد پلک متورم می‌شوند. این غذه‌ها در واقع به روان شدن چشم‌ها کمک می‌کنند.
در موارد شدیدتر بروز بلفاریت در گربه و سایر حیوانات، ممکن است التهاب گسترش یافته، و شامل کنژنکتیویت (Conjunctivitis) یا التهاب ملتحمه، و کراتیت (Keratitis) یا التهاب قرنیه هم بشود.
علل بلفاریت در گربه چه هستند؟
هر شرایطی که باعث تحریک پلک‌های پت شوند، ممکن است باعث عارضه بلفاریت هم بشوند. علل شایع بلفاریت در گربه عبارت‌اند از:
- ناهنجاری‌های مادرزادی،
- حساسیت‌ها،
- عفونت‌ها،
- تومورها،
- و گاهی اوقات سایر اختلالات التهابی.
آنتروپیون یا چرخش مژه‌ها، شایع‌ترین ناهنجاری مادرزادی پلکی است که ممکن است منجر به بلفاریت در گربه شود. این عارضه به‌خاطر برگشتن پلک به داخل، و سایش قرنیه ایجاد می‌شود.
آلرژی یا حساسیت به نیش حشرات، آلرژن‌ها یا حساسیت‌زاهای استنشاقی یا بعضی خوراکی‌ها هم ممکن است باعث التهاب چشم گربه بشوند.
گربه‌هایی که به ویروس FHV-1 آلوده شده‌اند هم ممکن است دچار بلفاریت مزمن بشوند که مشکل ثانویه به شمار میرود.
عفونت‌های باکتریایی باعث آبسه‌های موضعی غدد، یا عفونت‌های عمومی در پلک‌ها می‌شوند. در بعضی موارد عفونت با باکتری استافیلوکوکوس (Staphylococcus) ممکن است منجر به واکنش آلرژیکی به‌نام حساسیت به استافیلوکوک شود.
سایر علل بلفاریت در گربه عبارت‌اند از:
- تومورها
- ضربه به پلک گربه
- بیماری‌هایی مانند دیابت
- محرک‌های محیطی مانند دود تنباکو
- کمپلکس گرانولوم ائوزینوفیلیک
البته همیشه نمی‌توان علت زمینهای التهاب چشم گربه را به‌دقت تشخیص داد. به چنین وضعیتی، بلفاریت ایدیوپاتیک (Idiopathic Blepharitis) می‌گویند.
بیشتر بخوانید: با آبریزش چشمی در گربه چه کنیم؟ علائم، علل و درمان چشم آبکی گربه
تشخیص بلفاریت در گربه چگونه است؟
دام‌پزشک برای تعیین میزان درگیری پلک، ابتدا چشم گربه را معاینه می‌کند. آزمایش‌هایی مانند آزمون شیرمر (Schirmer) برای ارزیابی تولید اشک در چشم انجام می‌شود.
سپس دام‌پزشک نمونه‌هایی از سلول‌ها و ترشحات را جمع می‌کند، تا شواهدی از وجود عامل عفونی، مانند هرپس‌ویروس گربه‌سانان (Feline Herpesvirus) یا ارگانیسم‌های باکتریایی را بررسی کند.
این نمونه‌ها برای شناسایی ویروس یا کشت باکتریایی و آزمایش حساسیت به آزمایشگاه تشخیصی تخصصی فرستاده می‌شوند تا درمان مؤثر تعیین شود.
در این مرحله از معاینه و تشخیص، اگر دام‌پزشک به وجود حساسیت مشکوک شود، ممکن است آزمایش‌های بیشتری برای تعیین علت اصلی آن تجویز کند.
برای تومورهای مشکوک، بیوپسی (Biopsy) یا بافت‌برداری توصیه می‌شود تا ماهیت تومور موردنظر تعیین شود. اما اگر هیچ دلیل واضحی برای بلفاریت در گربه وجود نداشته باشد، دام‌پزشک در قدم نهایی، آزمایش خون تجویز خواهد کرد.
حتما بخوانید: التهاب ملتحمه چیست؟
درمان بلفاریت در گربه چیست؟
درمان التهاب چشم گربه ارتباط مستقیمی با علت اصلی آن دارد. یعنی دام‌پزشک در قدم اول باید علت اصلی را کشف کند، تا بر اساس آن، درمان مؤثری را تجویز نماید.
البته دام‌پزشک راه‌هایی برای درمان التهاب چشم گربه در کوتاه‌مدت هم توصیه می‌کند، مانند استفاده از کمپرس گرم به‌مدت 5 تا 15 دقیقه، چند بار در روز، و همین‌طور پاک کردن ترشحات چشمی.
اصلاح ناهنجاری‌های پلکی یا برداشتن تومور، فقط با جراحی و تحت بیهوشی امکانپذیر است. گاهی اوقات برای انجام این جراحی‌ها، به متخصص حوزه موردنظر ارجاع خواهید شد.
عفونت‌های باکتریایی به‌طور معمول با پمادها یا قطره‌های ضدباکتری موضعی، و عفونت‌های ویروسی با قطره‌های ضدویروسی کنترل و درمان می‌شوند.
اختلالات آلرژیک هم با آنتی‌هیستامین‌ها، کورتیکواستروئیدها یا سایر داروهای کنترل سیستم ایمنی، در کنار پرهیز از آلرژن‌ها یا حساسیت‌زاها درمان می‌شوند. اگر آلرژی غذایی تشخیص داده شود، کنترل رژیم غذایی، بهترین راه درمان التهاب چشم گربه خواهد بود.
نکته مهم دیگر، پیش‌بینی و پیشگیری از بلفاریت در گربه است. امکان‌پذیری این پیش‌بینی، به علت اصلی بستگی دارد. اگر ناهنجاری مادرزادی مسبب این مشکل باشد و با جراحی اصلاح شود، پیشگیری ممکن است.
اگر التهاب چشم گربه ناشی از کارسینوم سلول سنگفرشی باشد، حذف کامل تومور ممکن نیست. اما محققان مشغول پیش‌برد راه‌های درمانی برای سرطان هستند، و درمان‌های ترکیبی برای کنترل مشکل تجویز می‌شوند.
بیشتر بخوانید: بیرون زدگی پلک سوم در گربه چیست؟ راهنمای کامل علل و درمان
جمع‌بندی
هر وضعیتی که باعث تحریک پلک‌ها شود، ممکن است منجر به بلفاریت در گربه یا همان التهاب چشم گربه شود. البته گربه‌هایی که صورت صاف و کوتاهی دارند، یا چین‌های زیادی در صورتشان است، بیشتر مستعد ابتلا به این عارضه هستند، به‌ویژه اگر چشم‌های برآمده‌ای هم داشته باشد.
مرکز درمانی دام‌پزشکی آرون سال‌هاست با بهره‌گیری از حضور متخصصان خوش‌نام این حوزه، و دستگاه‌ها و تجهیزات به‌روز دام‌پزشکی، به تشخیص و درمان دقیق و مؤثر بیماری‌های حیوانات خانگی کمک می‌کند. اگر پت شما هم دچار بلفاریت در گربه شده، همین الان با مجموعه آرون تماس بگیرید.
منابع:
vcahospitals.com
wikihow.com
سوالات متداول
آیا بلفاریت در گربه بهخودی خود از بین میرود؟
تشخیص و درمان بلفاریت در پت، به کشف علت زمینهای آن بستگی دارد. بعضی گربهها واکنش خوبی به درمان نشان میدهند، ولی گاهی اوقات هم درمان قطعی امکانپذیر نیست!