چگونه لکه اشک سگ را پاک کنیم؟ + راهنمای کامل جلوگیری و پاک کردن لکه اشک سگ

لکه اشک سگ همان لکه یا خط قهوه‌ای یا قرمزرنگی است که کنار چشمش ایجاد شده و به‌سختی تمیز می‌شود. جلوگیری از ایجاد آن هم مهم است. البته این لکه وضعیت دردناک یا ناراحت‌کننده‌ای برای سگ نیست، اما اگر ناگهانی یا به‌شدت ایجاد شد، باید با دام‌پزشک مشورت کنید، چون ممکن است نشانه مسئله دیگری باشد. در این مقاله بهترین راه‌های پاک کردن لکه اشک سگ و راه‌های مؤثر جلوگیری از آن را با شما در میان می‌گذاریم.

لکه اشک سگ چیست؟

لکه اشک در سگ، همان لکه‌های قهوه‌ای تیره‌رنگ یا قرمزمانندی هستند که زیر چشم حیوان ظاهر می‌شوند. گاهی هم شکل یک خط ممتد به‌خود می‌گیرند. این لکه‌ها بعضی اوقات با ترشح همراه هستد.

خط اشک سگ به‌طور معمول در سگ‌هایی دیده می‌شود که مستعد رشد مژه، مسدود شدن مجرای اشک، عفونت و سایر اختلال‌های چشمی هستند.

برای نمونه، نژادهای بیشون فریزه (Bichon Frise) و مالتز (Maltese) که پوست و موی سفید یا روشنی دارند، بیشتر در معرض لک اشک هستند.

منشا این مسئله به‌طور معمول اپی‌فورا (Epiphora) یا آبریزش چشم است که ناشی از تولید بیش از حد اشک، یا ناتوانی در تخلیه مناسب آن است. این وضعیت دلایل مختلفی دارد و ممکن است حاد یا مزمن باشد.

لکه‌های قرمزمانند زمانی ظاهر می‌شوند که پورفیرین، رنگدانه اشک، زیر چشم جمع می‌شود. لکه‌هایی که قهوه‌ای یا به رنگ زنگ‌زدگی هستند، ممکن است نتیجه عفونت قارچی پوست زیر چشم هم باشند که دلیل اصلی آن رطوبت دائمی پوست است.

علت اشک چشم در سگ‌ها چیست؟

چشم برای شست‌وشوی محرک‌ها و شفاف ماندن اشک تولید می‌کند. اما اشک بیش از حد، ناشی از تحریک چشم یا ناتوانی سگ در تخلیه مناسب اشک است.

به‌طور معمول، اشک از طریق سوراخ‌های کوچک نزدیک چشم تخلیه شده و به‌سمت گلو می‌رود. آبریزش چشم نتیجه ناهنجاری در این فرایند است.

چند دلیل مختلف پزشکی برای اپی‌فورا وجود دارند که عبارت‌اند از:

• گلوکوم (Glaucoma) یا آب سیاه که باعث تجمع مایع در چشم شده و به عصب بینایی آسیب می‌رساند.
• کنژنکتیویت (Conjunctivitis) یا التهاب ملتحمه در پوشش داخلی چشم که ممکن است منجر به ایجاد مخاط، چرک یا ترشح شود.
• عفونت‌های چشمی که باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها یا محرک‌هایی مانند دود یا شامپو ایجاد می‌کنند.
• در معرض محرک قرار گرفتن؛ محرک‌هایی مانند دود، گردوغبار و مواد حساسیت‌زا که می‌توانند باعث تولید اشک زیادی در چشم شوند.
• دندان درآوردن که در توله سگ‌ها ممکن است با اشک زیاد همراه باشد.
• برگشتگی مژه (Ingrown eyelashes) که به‌طور معمول ارثی است و در بعضی نژادها بیشتر ظاهر می‌شود.
• پلک معکوس (Inverted eyelids) وضعیتی است که در آن بخشی از پلک برگشته و باعث می‌شود مژه‌ها به چشم مالیده شوند، و چشم تحریک شده یا دچار آسیب شود.
• حدقه کم‌عمق چشم در سگ‌های براکیسفالیک (Brachycephalic) که پوزه کوتاه‌تری دارند، شایع است. در این خانواده از سگ‌ها، چشم‌ها بیرون زده و گاهی پلک‌ها به‌طور کامل بسته نمی‌شوند، که همین مسئله منجر به تحریک و آسیب می‌شود.
• عفونت گوش: عفونت در گوش هم می‌تواند باعث شود چشم در همان سمت سر بیش از حد معمول اشک تولید کند.
• غدد اشکی بزرگ یا منافذ کوچک مجرای اشک که این بی‌نظمی در چشم سگ باعث اشک و لکه اشک سگ می‌شود.
• جای زخم ناشی از عفونت‌های قبلی چشم یا آسیب‌های چشمی هم می‌تواند بر توانایی تخلیه مناسب اشک در حیوانات تأثیر بگذارد و باعث تجمع اشک شود.
• رژیم غذایی نامناسب و استرس هم بر اپی‌فورا تأثیر دارند. برای ایجاد رژیم غذایی متعادل و تلاش برای کاهش اضطراب با دام‌پزشک مشورت کنید.
• آلرژی‌ها یا حساسیت‌ها هم باعث اشک چشم زیاد و در نتیجه لکه اشک سگ می‌شوند. دلیل اصلی این امر آن است که بدن، به چیزی که تهدیدش می‌کند، واکنش نشان می‌دهد. این حساسیت‌ها ممکن است فصلی باشند، یا به غذا یا ظروف غذای پلاستیکی ربط داشته باشند.

بیشتر بخوانید: خراش چشم سگ چیست؟  تشخیص و درمان خارش چشم سگ

پاک کردن لکه اشک سگ چگونه است؟

برای پاک کردن لکه اشک سگ چند روش مؤثر وجود دارد. اگرچه این روش‌ها در خانه انجام می‌شوند، اما باید دقت و صبر داشته باشید تا بهترین نتیجه را بگیرید.

1. محلول آب و نمک، برای از بین بردن لک اشک سگ

ابتدایی‌ترین روش پاک کردن لکه اشک سگ استفاده از سالین، یا همان محلول نمک در آب است. برای این کار، ابتدا گلوله پنبه‌ای را با محلول شست‌وشوی چشم نمکی خیس کنید.

این محلول را از فروشگاه‌های ویژه حیوانات خانگی یا داروخانه‌های دام‌پزشکی بخرید. درست کردن محلول نمکی در خانه توصیه نمی‌شود، چون مقدار نمک باید دقیق باشد. به‌طور کلی، این محلول ملایم است.

محلول را روی موهای لک‌شده زیر چشم سگ، در امتداد بینی بمالید. برای هر چشم، از تکه پنبه جداگانه‌ای استفاده کنید تا عفونت احتمالی منتشر نشود.

خیلی هم مراقب باشید که پنبه به خود چشم برخورد نکند! نکته مهم دیگر اینکه هرگز پمادها، محلول‌ها و سایر مواد درمانی را خودسرانه و بدون تجویز دام‌پزشک، روی چشم سگ نگذارید!

2. شامپوی حیوانات خانگی، برای پاک کردن لک اشک سگ

اگر محلول نمکی نتیجه لازم را نداد، راه دیگری که برای شست‌وشوی لکه اشک سگ دارید، استفاده از شامپوی حیوانات خانگی یا شامپوی بچه است.

برای این روش، تکه پارچه تمیزی را با آب گرم خیس کنید. کمی شامپوی حیوانات خانگی، یا شامپوی کودک بدون اشک را روی آن بمالید تا کف کند. با کف شامپو، موهای لکه‌دار سگ را به‌آرامی بمالید.

بعد هم پارچه را آن‌قدر بشویید که کف آن کامل پاک شود، و با آن، یا با حوله تمیزی، صورت سگ را بمالید تا باقی‌مانده شامپو تمیز شود.

برای جلوگیری از انتشار عفونت احتمالی چشم، حتما برای هر چشم، از یک طرف پارچه استفاده کنید؛ یا هر چشم را با تکه پارچه جداگانه‌ای پاک کنید.

نکته بسیار مهم اینکه هرگز برای پاک کردن لکه اشک سگ از شامپوی معمولی خودتان استفاده نکنید! حتما از شامپوی ویژه حیوانات خانگی، یا شامپوی بچه ملایم و بدون اشک استفاده کنید.

3. اسید بوریک و نشاسته ذرت، برای تمیز کردن خط اشک سگ

مخلوط نشاسته ذرت و اسید بوریک (boric acid) هم روش متداول دیگری برای پاک کردن لکه اشک سگ است. اگر خط اشک سگ با آب و نمک، یا شامپو تمیز نشد، می‌توانید این روش را امتحان کنید.

ابتدا قسمت‌های مساوی نشاسته ذرت و اسید بوریک را با آب کافی ترکیب کنید تا خمیر غلیظی به دست بیاید. سپس چشم‌های سگ را با دستمال تمیزی مرطوب کرده، و با استفاده از گوش‌پاک‌کن، مخلوط را روی ناحیه لکه‌دار بمالید.

بازهم تأکید می‌کنیم که مراقب باشید این ترکیب به چشم سگ نخورد! آن را فقط روی ناحیه لکه‌دار موها بمالید.

اگر سگتان تحمل می‌کند و پنجه نمی‌کشد، بگذارید ترکیب چند دقیقه‌ای روی ناحیه لکه تا اثر کند. بعد هم آن را با دستمال تمیز و مرطوبی پاک کنید.

اگر ترکیب زیادی درست کردید، می‌توانید آن را تا یک هفته در یخچال نگه دارید. در طول هفته، از همان مخلوط مدام استفاده کنید.

چشم‌های سگ را هر روز تمیز کنید تا طی چند هفته، خط اشک سگ به‌طور کامل برطرف شود. هیچ‌کدام از این ترکیب‌ها با یک‌بار استفاده، نتیجه دل‌خواه را نشان نمی‌دهند. باید مدام به کار ببرید و انتظار نتیجه فوری نداشته باشید.

از این داروهای خانگی به‌طور مرتب استفاده کرده، و تلاش کنید تا چشم سگ را مدام خشک نگه دارید. حدود یک ماه طول می‌کشد تا نتیجه رضایت‌بخشی بگیرید.

نکته بسیار مهم اینکه هرگز برای پاک کردن خط اشک سگ از پراکسید هیدروژن (Hydrogen peroxide)، سرکه یا پاک‌کننده آرایش استفاده نکنید! چون ممکن است چشم سگ را تحریک کرده، و اوضاع را بدتر کنند.
از روغن‌های ضروری یا محصولات گیاهی هم برای لکه چشم سگ استفاده نکنید. چون خیلی از گیاهان و اسانس‌ها، برای سگ‌ها حساسیت‌زا هستند و آن‌ها را بیمار می‌کنند.

بیشتر بخوانید: معرفی و بررسی کامل ، 10 بیماری چشم در سگ ها 

چگونه از خط اشک سگ جلوگیری کنیم؟

در مورد لکه اشک سگ هم پیشگیری بهتر از درمان است! پس سعی کنید با نکته‌هایی که در این بخش یاد می‌گیرید، از ایجاد لک جلوگیری کنید.

اگر هم لکه ایجاد شد و آن را پاک کردید، باید این نکته‌ها را رعایت کنید، تا از ایجاد دوباره لکه اشک روی صورت سگ جلوگیری نمایید.

1. چشم و دهان سگ را خشک و تمیز نگه دارید

مهم‌ترین راه جلوگیری این است که همیشه پوست اطراف چشم و دهان سگ را خشک نگه دارید. هر وقت متوجه خیسی یا تیرگی چشم‌های او شدید، از دستمال تمیز و خشکی برای پاک کردن اشک استفاده کنید.

بزاق دهان هم می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای در سگ‌هایی شود که پوست و موی سفیدی دارند. پس بعد از نوشیدن آب یا خوردن غذا، صورت او را بلافاصله تمیز و خشک کنید.

2. آب و غذای حیوان خانگی را کنترل کنید

به‌جای آبی که از لوله‌کشی شهری می‌آید، سعی کنید آب معدنی یا تصفیه‌شده به سگتان بدهید. چون مواد معدنی موجود در آب لوله‌کشی، ممکن است باعث بدتر شدن لکه چشم سگ شوند.

اگر هزینه تهیه آب معدنی برایتان زیاد است، می‌توانید از پارچ‌های تصفیه آب استفاده کنید که در بازار ایران پیدا می‌شوند و مقرون‌به‌صرفه هم هستند.

اگر از کاسه‌های پلاستیکی برای آب سگ استفاده می‌کنید، بهتر است سراغ ظرف‌های فلزی بروید. چون بیشتر ظرف‌های پلاستیکی حاوی باکتری‌هایی هستند که باعث تحریک چشم یا عفونت می‌شوند.

3. موهای سگ را تمیز و کوتاه کنید

اگر آشغال‌های ریزی به موهایش گیر کرده، با استفاده از شانه‌ای با دندانه ریز آن‌ها را جدا کنید. این شانه‌ها را می‌توانید از فروشگاه‌های حیوانات خانگی هم بخرید.

به‌طور کلی بهتر است موی اطراف چشم سگ را مرتب کوتاه کنید. در صورت امکان، هر 4 تا 6 هفته، سگ را به آرایشگاه ببرید تا موها کوتاه شده و احتمال به وجود آمدن لکه کاهش یابد.

وقتی سگتان را به آرایشگاه حیوانات خانگی می‌برید، به‌مقدار کافی خوراکی‌های کوچک و وسائل موردعلاقه‌اش را هم ببرید تا سرگرم شود و تحمل کند.

اگر ثابت نمی‌نشیند، می‌توانید به‌آرامی رویش خم شده، و با دست غیرمسلط خود، سگ را نگه دارید. اگر نیاز است، نیروی کمکی با خود ببرید تا بتوانید با خیال راحت موهای دور چشم‌هایش را کوتاه کنید.

بهترین زمان برای کوتاه کردن موی سگ، بعد از پیاده‌روی سریع یا بازی است، چون حسابی خسته شده و آرام می‌نشیند تا موهایش را کوتاه کنید.

اگر سگتان سروصدای زیادی می‌کند، پرخاشگر شده یا مضطرب به نظر می‌رسد، بهتر است رهایش کنید و به او استراحت بدهید.

اگر مضطرب است، مجبورش نکنید، یا با تحکم رفتار نکنید. بهتر است برای تشویق او به آرام نشستن و کوتاه کردن موهایش، از خوراکی و اسباب‌بازی استفاده کنید.

بهترین رژیم غذایی برای لک اشک سگ چیست؟

این روزها رژیم‌های غذایی بدون غله طرف‌دارهای زیادی دارند. اما واقعیت آن است که بیش از آنکه مبتنی بر یافته‌های علمی باشند، سلیقه‌ای هستند.

البته شاید بعضی سگ‌ها به غلات و سایر مواد افزودنی بسیاری از غذاهای آماده حیوانات خانگی حساسیت داشته باشند؛ که در این صورت، این رژیم‌ها برایشان مناسب است.

نکته بسیار مهم اینکه رژیم غذایی بدون غله، ممکن است اثرات منفی هم بر سلامت سگ داشته باشد. پس احتیاط کنید و قبل از تغییر رژیم غذایی، حتما با دام‌پزشک مشورت کنید.

خراشیدن بیش از حد و لیسیدن یا تحریک پوست، علاوه بر لکه اشک سگ ممکن است نشان‌دهنده حساسیت هم باشند. اگر سگتان مشکوک به واکنش‌های آلرژیک است، از دام‌پزشک درباره رژیم بدون غله پرس‌وجو کنید.

بعضی‌ها توصیه می‌کنند یک قاشق چای‌خوری (معادل 5 میلی‌لیتر) سرکه سیب، پودر پنکیک یا پودر آنزیم‌های پروبیوتیک به هر وعده غذایی سگ اضافه کنید.

سرکه سیب و پودر پنکیک را می‌توانید از فروشگاه‌های مواد غذایی تهیه کنید. برای آنزیم‌های پروبیوتیک هم سراغ فروشگاه‌های حیوانات خانگی یا داروخانه‌های دام‌پزشکی بروید.

نکته مهم اینکه فقط یکی از این گزینه‌ها را به غذای حیوان خانگی اضافه کنید. هر سه را با هم اضافه نکنید!

دیگر اینکه رژیم غذایی حیوان خانگی را باید به‌تدریج عوض کنید. برای مثال، با مخلوط نیمی از غذای جدید با نیمی از غذای قدیمی شروع کنید. بعد هم طی چند روز، مقدار غذای قدیمی را کاهش بدهید.

باز هم تأکید می‌کنیم پیش از افزودن هر ماده‌ای به غذای حیوان خانگی خود، یا تغییر رژیم غذایی او، حتما با دام‌پزشک مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: راهنمای کامل تشخیص و درمان قطعی بیماری گلوکوم سگ 

جمع‌بندی

اسید بوریک موی سگ را روشن می‌کند، و شاید بتوان گفت ترکیب آن با نشاسته ذرت، قوی‌ترین انتخاب برای پاک کردن لکه اشک سگ است. اما اگر اسید بوریک در دسترس نبود، سالین و شامپوهای بدون اشک، انتخاب‌های بعدی هستند. در پاک کردن لکه اشک سگ باید صبور باشید. این کار زمان‌بر است و شاید زحمت داشته باشد، اما سلامتی و آرامش حیوان خانگی، ارزش این زمان و تلاش را دارد.

منابع :

wikihow.com

dogtime.com

akc.org