گلوکوم یا بیماری آب سیاه چشم گربه اختلال‌های زیادی را شامل می‌شود که علل مختلفی دارند. درمان آن تا حد زیادی به تشخیص به‌موقع بیماری بستگی دارد. این بیماری نادر است، اما گاهی اوقات متأسفانه به نابینایی گربه منجر می‌شود. در این مقاله رایج‌ترین علائم گلوکوم در گربه را به شما یاد می‌دهیم، تا سریع‌تر متوجه این عارضه بشوید. در نهایت راه‌های تشخیص و درمان آن را هم بررسی می‌کنیم.
گلوکوم در گربه چیست؟
عبارت گلوکوم (Glaucoma) یا آب سیاه برای توصیف گروهی از اختلالات چشمی استفاده می‌شود که علل مختلفی دارند، ولی اثر بالینی آنها روی چشم و عصب بینایی مشابه است.
گلوکوم در گربه از بیماری‌های چشمی است که طی آن، فشار داخل چشم حیوان بالا می‌رود. این فشار بالا ممکن است به نابینایی هم منجر شود.
افزایش فشار چشم ناشی از کاهش زهکشی زلالیه (Aqueous Humour) است. زلالیه مایع شفافی است که بین قرنیه و مردمک چشم گردش می‌کند.
فشار طبیعی چشم در گربه‌ها به‌طور معمول بین 10 تا 20 میلی‌متر است. این فشار بر اساس زمان مشخصی از روز، سطح هیجان یا اضطراب حیوان، و به‌طور کلی وضعیت او متفاوت است.
اگر فشار چشم گربه بالاتر از 25 میلی‌متر باشد، یا اختلاف قابل‌توجهی در فشار بین چشم‌ها تشخیص داده شود، یعنی به‌طور معمول بالاتر از 7 تا 8 میلی‌متر، غیرطبیعی است.
گلوکوم در گربه در مقایسه با گلوکوم در سگ‌ها نادر است. در عین حال، مقدار دقیق آن شاید بیشتر باشد، چون بسیاری از موارد آب‌سیاه، به‌خاطر ماهیت ظریف علائم بالینی، تشخیص داده نمی‌شوند.
علل گلوکوم در گربه چه هستند؟
گلوکوک یا آب سیاه گربه علل متفاوتی دارد. اما می‌توان آنها را به دو دسته عمده تقسیم کرد که عبارت‌اند از:
- گلوکوم اولیه: ناتوانی چشم در تخلیه مایعات؛ و
- گلوکوم ثانویه: بیماری زمینه‌ای که مانع خروج طبیعی مایع از چشم می‌شود.
شایع‌ترین بیماری‌هایی هم که منجر به گلوکوم در گربه می‌شود، این‌ها هستند:
- نئوپلازی: نئوپلازی (Neoplasia) رشد غیرطبیعی بافت است. این بیماری داخل چشمی، که به‌صورت توده سرطانی ظاهر می‌شود، علت اصلی گلوکوم در گربه به حساب می‌آید. ملانوما (Melanoma) و لنفوم (Lymphoma) شایع‌ترین سرطان‌هایی هستند که چشم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند.
- یوئیت قدامی: یوئیت قدامی (Anterior Uveitis) به التهاب قسمت جلوی چشم گفته می‌شود. این عارضه از علل اصلی گلوکوم در گربه‌هاست.
- خونریزی داخل چشمی: خونریزی داخل چشم به‌طور معمول به‌خاطر فشار خون بالا یا ضربه اتفاق می‌افتد.
علل گلوکوم اولیه
گلوکوم اولیه ارثی است یا به نژاد برمی‌گردد. این نوع گلوکوم در گربه‌ها بسیار نادر است. نژادهای خاصی مانند برمه، پرشین و سیامی بیشتر از سایر نژادها در معرض ابتلا به این عارضه هستند.
شروع علائم این نوع گلوکوم در گربه به‌طور معمول از یک چشم حیوان است. اما اگر یک چشم به گلوکوم مبتلا شود، احتمال زیادی وجود دارد که چشم دیگر هم تحت‌تأثیر قرار بگیرد.
علل گلوکوم ثانویه
گلوکوم ثانویه در گربه‌ها شایع‌تر است. این نوع گلوکوم به‌خاطر بیماری دیگری رخ می‌دهد. انجام آزمایش‌های تشخیصی برای تعیین علت اصلی این عارضه بسیار مهم است.
بعد از مشخص شدن علت، دامپزشک دارو و درمان مناسب را توصیه می‌کند. اگرهم احتمال از دست دادن بینایی وجود داشته باشد، دامپزشک به شما خواهد گفت.
بیشتر بخوانید: بلفاریت در گربه چیست؟ راهنمای تشخیص و درمان التهاب چشم گربه
علائم گلوکوم در گربه چه هستند؟
علائم بالینی گلوکوم گربه بیشتر اوقات بسیار ظریف هستند. چه‌بسا به‌سختی متوجه وجود این عارضه در پت دل‌بندتان بشوید. رایج‌ترین علائم گلوکوم در گربه این‌ها هستند:
- چشمک زدن
- ترشحات چشم
- گشاد شدن مردمک چشم
- رگ‌های خونی برجسته در سفیدی چشم
- ظاهر ابری یا آبی‌رنگ چشم
- از دست دادن بینایی
در مراحل بعدی این بیماری، کره چشم حیوان بزرگ شده و برآمده به نظر می‌رسد. در این مرحله، نابینایی او کم‌کم شروع می‌شود.
گربه‌ها به این ناراحتی واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند. البته در بیشتر موارد، با وجود درد زیادی که دارند، علائم واضحی از درد شدید نشان نمی‌دهند.
متأسفانه این رویه به این معنی است که گلوکوم برای بسیاری از گربه‌ها در مراحل پایانی بیماری تشخیص داده می‌شود. چه‌بسا در زمان تشخیص نابینا هستند!
چگونه گلوکوم در گربه تشخیص داده می‌شود؟
اگر شک دارید که پت‌تان به گلوکوم مبتلاست یا نه، آن را وضعیت اورژانسی در نظر بگیرید. گربه خود را در اسرع وقت به دام‌پزشکی ببرید تا معاینه شده و از مشکلات چشمی بعدی او پیشگیری شود.
دامپزشک بر اساس علائم بالینی و با اندازه‌گیری فشار چشم، گلوکوم در گربه را تشخیص می‌دهد. البته ممکن است از تجهیزات و آزمایش‌های دیگری هم استفاده کند.
در بیشتر موارد گلوکوم گربه، بعد از از دست دادن بینایی، درمانی امکان‌پذیر نیست. در گربه‌های مبتلا به گلوکوم اولیه، از دست دادن بینایی به‌تدریج رخ می‌دهد، حتی اگر درمان هم انجام شود.
در گربه‌هایی که گلوکوم ثانویه دارند، اگر بیماری زمینه‌ای به‌موقع تشخیص داده شده، و به‌درستی درمان شود، گلوکوم هم رفع خواهد شد.
چگونه گلوکوم در گربه درمان می‌شود؟
برای درمان بیماری آب سیاه چشم گربه داروهایی هستند که به کاهش فشار چشم و درمان گلوکوم در گربه کمک می‌کنند. مصرف داروهای موضعی به‌طور معمول چندبار در روز تجویز می‌شود.
نکته اینجاست که دارو دادن به گربه گاهی چالش‌برانگیز است! البته غیرممکن نیست و دامپزشک ترفندهایی به شما یاد خواهد داد که این کار را راحت‌تر انجام بدهید.
گاهی اوقات تنها درمان گلوکوم گربه، جراحی برداشتن چشم است. در گربه‌هایی که دچار نابینایی غیرقابل برگشت هستند، یا سرطان علت اصلی گلوکوم آن‌هاست، برداشتن چشم مناسب‌ترین گزینه درمانی است.
مسلما تصمیم‌گیری درباره برداشتن چشم حیوان خانگی سرشار از ناراحتی و استرس است. اما این نکته را به یاد بیاورید چشم پت دل‌بندتان خیلی درد می‌کند!
نکته مهم دیگر اینکه گربه‌ها با این جراحی به‌خوبی تا می‌کنند. منبع ناراحتی و دردشان از بین رفته، و از طرف دیگر از چند وقت قبل، با از دست دادن بینایی در چشم آسیب‌دیده کنار آمده‌اند.
حتی گربه‌هایی که از هر دو چشم نابینا هستند، می‌توانند بعد از جراحی، با محیط اطراف حسابی سازگار شده، و عملکرد بسیار خوبی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: رایج ترین بیماری های چشمی گربه خانگی | 10 بیماری چشم گربه
آیا عوامل خطر بیماری آب سیاه چشم گربه قابل پیشگیری هستند؟
بله، برخی از عوامل خطر بیماری گلوکوم در گربه قابل پیشگیری هستند. به عنوان مثال، ارثی بودن بیماری گلوکوم در برخی نژادهای گربه مانند پرشین و سیامی، قابل پیشگیری نیست. اما عوامل دیگری مانند اضافه وزن، التهاب چشم، فشار خون بالا و آسیب چشم قابل پیشگیری هستند. بنابراین، به منظور کاهش خطر ابتلا به بیماری گلوکوم در گربه، می توان به موارد زیر توجه کرد:
- حفظ وزن سالم گربه
- ارائه تغذیه مناسب و متنوع به گربه
- پایش و کنترل فشار خون گربه
- کنترل التهاب چشم و بیماری های دیگری که می توانند به بیماری گلوکوم منجر شوند
- مراجعه به دامپزشک برای بررسی و درمان مشکلات چشمی گربه به صورت منظم.
با این وجود، برای تشخیص دقیق و درمان بیماری گلوکوم در گربه، بهترین راهکار مراجعه به دامپزشک می باشد.
جمع‌بندی
گلوکوم یا آب سیاه گربه به‌خاطر افزایش فشار داخل چشم حیوان پیش می‌آید. البته گلوکوم در گربه در مقایسه با گلوکوم در سگ‌ها نادر است.
اما رسیدگی نکردن به‌موقع، ممکن است منجر به نابینایی شود. پس اگر علائم گلوکوم را که در این مقاله آرون‌وت گفتیم، مشاهده کردید، حتما به دام‌پزشکی مراجعه کنید.
اگر هم پرسشی درباره مشکلات چشمی حیوانات خانگی دارید، لطفا زیر همین مقاله برایمان کامنت بگذارید. در اولین فرصت، پاسخ‌گوی سؤالات شما خواهیم بود.
منابع:
hillspet.com
wikihow.com
سوالات متداول
بیماری گلوکوم در گربه باعث ایجاد درد می شود؟
بله، بیماری گلوکوم ممکن است درد و علائم دیگری مانند احساس تغییر در دید، افزایش حساسیت نسبت به نور و سردرد نیز داشته باشد. با این حال، برخی گربه های مبتلا به گلوکوم هیچ علامتی نشان نمی‌دهند، بنابراین برای تشخیص بیماری نیاز به بررسی توسط دامپزشک دارید.
آیا علائم بیماری گلوکوم در گربه قابل مشاهده هستند؟
بله، بیماری گلوکوم در گربه می‌تواند با علائم قابل مشاهدهای همراه باشد. برخی از این علائم شامل افزایش اندازه چشم، تاری دید، دید کاهش یافته، احساس درد و خارش در چشم و گاهی اوقات حتی طعمهگیری ناکام است. در بعضی از موارد، اما این علائم بیشتر پنهان هستند و به عنوان "گلوکوم ساکن" شناخته میشوند که معمولاً در مراحل پیشرفته بیماری رخ می‌دهند و با افزایش فشار داخل چشم تحت فشار قرار گرفتهاند. به همین دلیل، برای تشخیص بیماری گلوکوم در گربه، باید به طور دورهای توسط یک دامپزشک مورد بررسی قرار گیرد.
آیا بیماری گلوکوم در گربه به دیگر گربه‌ها منتقل می‌شود؟
بله، بیماری گلوکوم در گربه ممکن است به دیگر گربه‌ها نیز منتقل شود. این بیماری معمولاً از طریق اشتراک وسایل شخصی گربه‌ها مانند ظروف غذاخوری، سبد و تختهای خواب به راحتی منتقل می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از انتقال بیماری به سایر گربه‌ها، باید گربه‌ها را از همدیگر جدا کرده و از وسایل شخصی مشترک استفاده نکرد. همچنین در صورت شناسایی بیماری گلوکوم در یکی از گربه‌ها، باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد تا انتشار بیماری به دیگر گربه‌ها جلوگیری شود.
آیا بیماری گلوکوم در گربه می‌تواند منجر به کوری گربه شود؟
بله، بیماری گلوکوم در گربه می‌تواند در صورت عدم درمان مناسب و به موقع، منجر به کوری گربه شود. در بیماری گلوکوم، فشار داخل چشم بیش از حد افزایش مییابد و این فشار بر روی عصب بینایی وارد شده و باعث خرد شدن تدریجی سلولهای بینایی در گربه می‌شود. در صورتی که بیماری به موقع تشخیص داده نشود و درمان صحیحی انجام نگیرد، می‌تواند باعث کاهش تدریجی بینایی گربه و در نهایت کوری او شود. بنابراین، اگر گربه شما دچار علائم بیماری گلوکوم شده است، باید به موقع و با رعایت نکات درمانی، تحت مراقبت و درمان پزشکی قرار گیرد.