اگر برآمدگی قرمز و متورمی گوشه چشم سگ دیدید، به احتمال زیاد دچار چشم گیلاسی شده است. این بیمار در حیوانات خانگی شایع است و با رسیدگی مناسب، بهطور کامل درمان میشود. در این مقاله همه چیزهایی که باید درباره چشم گیلاسی سگ و علائم آن، و همینطور درمان چشم گیلاسی در سگ بدون جراحی بدانید، با شما در میان میگذاریم. اگر میخواهید سگتان هر چه سریعتر از این وضعیت خلاص شود، این مقاله را با دقت و تا انتها مطالعه کنید.
چشم گیلاسی سگ چیست؟
چشم گیلاسی سگ همان افتادگی غده اشکی سگ در پلک سوم است. سگها هم مانند بسیاری از حیوانات دیگر، پلک سوم دارند که در پلک پایینی آنها قرار دارد.
وظیفه این پلک سوم محافظت بیشتر از چشمهاست. بیشتر اشک سگ را هم تولید میکند. غده اشک بهطور معمول محکم به پلک سوم چسبیده و آن را در جای خود نگه میدارد.
سگهایی که دچار چشم گیلاسی میشوند، در واقع پیوند ضعیفتری بین غده و پلک سوم خود دارند. این ضعف ممکن است باعث کنده شدن و برآمدن غده اشک شود.
سگها بهطور معمول در سن 2سالگی یا کمتر، دچار چشم گیلاسی میشوند. البته بعضی سگها هم در سنین بالاتر به این عارضه مبتلا میشوند.
بیشتر بخوانید: 10 بیماری چشم سگ و راه های درمان آن را به طور کامل بشناسید
چشم گیلاسی چه علائمی دارد؟
اگر میخواهید چشم گیلاسی سگ را تشخیص داده و سریع برای درمان چشم گیلاسی در سگ بدون جراحی اقدام کنید، در ادامه 5 علامت رایج را برایتان میآوریم.
1. بافت قرمز و متورم گوشه چشم، نشانه چشم گیلاسی سگ
اگر متوجه برآمدگی کوچکی در گوشه داخلی یک یا هر دو چشم حیوان خانگی خود شدید، که به رنگ قرمز مایل به صورتی است، به احتمال زیاد چشم گیلاسی سگ است.
این بافت برآمده گاهی اوقات غیرقابلمشاهده است. گاهی هم بخش بزرگی از چشم سگ را پوشانده و بهطور کامل قابلمشاهده میشود.
2. چشم خیس، از علائم چشم گیلاسی در سگ
چشم گیلاسی ممکن است باعث تولید اشک بیش از حد در سگ یا اپیفورا (Epiphora) شود. این عارضه باعث میشود چشمهای حیوان خانگی پرآب شده و مدام اشک بریزد.
3. چشمک زدن، نشانه چشم گیلاسی سگ
چشمک زدن نشانه درد در چشم سگ است. اگر این نشانه، با توده قرمز کوچکی در گوشه داخلی یک یا هر دو چشم حیوان همراه شود، به احتمال زیاد به چشم گیلاسی سگ دچار شده است.
4. چرک و ترشح چشم، از علائم چشم گیلاسی در سگ
گاهی اوقات، چشم گیلاسی در سگ باعث عفونتهای دیگری هم میشود. اگر چنین وضعیتی پیش بیاید، ممکن است ترشح مخاط یا چرک زردرنگ در چشم سگ ببینید.
5. خشکی چشم، نشانه چشم گیلاسی سگ
اگر درمان چشم گیلاسی در سگ انجام نشود، منجر به خشکی چشم (Keratoconjunctivitis sicca) خواهد شد که بیماری جدی و شایعی در حیوانات خانگی است.
مهمترین علائم خشکی چشم در سگ عبارتاند از:
- تولید نشدن اشک،
- چشمک زدن مداوم،
- ترشحات چرکمانند،
- و قرمزی چشمها.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل تشخیص و درمان قطعی بیماری گلوکوم سگ
چرا سگها به چشم گیلاسی مبتلا میشوند؟
حقیقت آن است که دلیل خاصی برای چشم گیلاسی سگ وجود ندارد و در نتیجه، روشهای پیشگیری قابلاعتمادی هم نمیتوان ارائه داد.
سگها بهطور معمول اتصال ضعیفتری بین لبه داخلی پایین چشم و غده سوم پلک خود دارند. این ضعف ژنتیکی باعث افتادگی غده میشود.
اینها نژادهایی هستند که استعداد ژنتیکی چشم گیلاسی دارند:
- کوکر اسپانیل (Cocker spaniels)
- بوستن تریر (Boston terriers)
- سگ شکاری سنت اوبر (Bloodhounds)
- بولداگ (Bulldogs)
- شیتزو (Shih Tzus)
- لهاسا آپسو (Lhasa Apsos)
- بیگل (Beagles)
- باکسر (Boxers)
برای درمان چشم گیلاسی در سگ چه کنم؟
اگر علائم این عارضه را در سگ دیدید و میخواهید درمان چشم گیلاسی در سگ بدون جراحی انجام بدهید، حتما با دامپزشک مشورت کنید.
دامپزشک میتواند در تشخیص چشم گیلاسی کمک کرده، و نوع جراحی مناسب سگ را تعیین کند. برای درمان چشم گیلاسی در سگ در بیشتر موارد، باید جراحی انجام شود.
دامپزشکها توصیه میکنند تلاشی برای درمان چشم گیلاسی در سگ بدون جراحی در خانه انجام ندهید. چون ثمری نخواهد داشت و گذشت زمان، باعث وخیم شدن اوضاع میشود.
البته دامپزشک پماد موضعی برای تسکین درد چشم سگ تجویز میکند، ولی این پمادها فقط راهحل موقتی برای آرام کردن درد حیوان خانگی هستند.
بیشتر بخوانید: چگونه برگشتگی پلک چشم سگ را درمان کنیم؟
انواع جراحی برای درمان چشم گیلاسی در سگ
در این بخش سراغ انواع جراحی برای درمان چشم گیلاسی در سگ میرویم تا با گزینههای درمانی موجود بهتر آشنا بشوید.
1. روش تاکینگ
در بیشتر موارد، دامپزشک روش تاکینگ (Tucking method) را برای درمان چشم گیلاسی در سگ توصیه میکند که گاهی تکینگ (Tacking) هم نامیده میشود.
در این جراحی، دامپزشک بخیهای روی غده میزند تا آن را به محل صحیح خود در پلک سوم هدایت کند. این بخیه برای همیشه در چشم سگ باقی مانده و غده را در جای مناسبش نگه میدارد.
تاکینگ رایجترین و موفقترین روش درمان چشم گیلاسی در سگ است، اما گاهی اوقات هم بخیه ماندگاری لازم را ندارد و مجبور میشوید جراحی دیگری برای بخیه جدید انجام بدهید.
2. روش ایمبریکاسیون
اگر تاکینگ موفقیتآمیز نباشد، دامپزشک روش ایمبریکاسیون (Imbrication) یا امبریکیشن را توصیه میکند که جدیدترین از بقیه روشهاست.
در این جراحی، دامپزشک بخش کوچکی از بافت بالای غده سوم پلک را برمیدارد. پس از برداشتن این بافت، بخیههای کوچکی میژند تا اتصال بین غده و پلک سوم را محکم کند و بعد هم شکاف را میبندد. این بخیهها به مرور زمان حل میشوند، اما پیوست مربوطه باید محکم و ایمن بماند.
توجه داشته باشید که در این روش، ممکن است چشم سگ حین حل شدن بخیهها، دچار تورم شود. این جراحیها بهطور معمول موفقیتآمیز هستند، اما شاید بخیهها در جای خود نمانند و غده دوباره بیفتد.
3. برداشتن غده
در مواردی که چشم گیلاسی سگ شدت مییابد، یا وقتهایی که مدام اتفاق میافتد و سایر جراحیها ثمری ندارند، دامپزشک سراغ برداشتن غده میرود.
البته این روش، زمانی پرطرفدارترین روش درمان چشم گیلاسی در سگ بود، اما طی سالهای اخیر، محبوبیت خودش را میان دامپزشکها از دست داده است.
دامپزشکها بهدلیل اهمیت غده پلک سوم برای سلامتی چشم سگ، بهندرت این روش را توصیه میکنند؛ مگر آنکه بهخاطر وضعیت سگ، مجبور شوند.
اگر این غده برداشته شود، توانایی سگ برای تولید اشک بهمیزان قابلتوجهی کاهش مییابد. این امر ممکن است به عوارض پزشکی دیگری، مانند خشکی چشم منجر شود، که پرهزینه است، و بر بینایی سگ هم تأثیر منفی میگذارد.
غده پلک سوم، وظیفه تولید 30 تا 40درصد از اشک سگ را برعهده دارد. به همین خاطر دامپزشکها سعی میکنند تا جای ممکن، از برداشتن آن اجتناب کنند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره تشخیص زخم قرنیه سگ + راههای پیشگیری از زخم قرنیه سگ
مراقبتهای بعد از عمل چشم گیلاسی سگ چه هستند؟
بعد از جراحی چشم گیلاسی، سگ حدود یک هفته ورم چشمی در محل جراحی دارد. بعد از گذشت این مدت، ورم فرو رفته و چشم به حالت طبیعی برمیگردد.
اگر ورم بعد از یک هفته کم نشد، یا وضعیت سگ بدتر شد، حتما با دامپزشک تماس بگیرید. دامپزشک سگتان را معاینه کرده، و مراقبتهای لازم را توصیه میکند.
استفاده از قلاده یقه الیزابتی هم برای یک تا دو هفته توصیه میشود. این قلادههای مخروطی، باعث میشوند حیوان به چشمهایش پنجه نکشد.
این قلادهها برای سگ خستهکننده هستند، اما باعث میشوند سریعتر بهبود پیدا کند. پس در صورت تجویز دامپزشک، حتما از این وسیله استفاده کنید.
در مواردی هم داروهای مسکن برای سگ تجویز میشود. این داروها در انواع مالیدنی و خوردنی، تجویز میشوند. آنها را باید از داروخانههای دامپزشکی تهیه کنید.
توصیه بسیار مهم اینکه هیچ دارویی را خودسرانه به حیوان خانگی ندهید، و حتما دستورالعملهای دامپزشک درباره دوز و مدت مصرف را رعایت کنید.
آیا درمان چشم گیلاسی در سگ عوارضی هم دارد؟
با وجود جراحی چشم گیلاسی سگ ممکن است این عارضه عود کند. گاهی اوقات برای درمان کامل این بیماری و جلوگیری از عود آن، به جراحیهای بیشتری نیاز است.
اگر یکی از چشمهای سگتان دچار این مشکل شده، ممکن است با گذر زمان، چشم دیگرش هم چنین وضعیتی را تجربه کند. پس مراقب باشید و در صورت نیاز، حتما با دامپزشک مشورت کنید.
بعضیها بهخاطر هزینههای درمان چشم گیلاسی در سگ ترجیح میدهند سراغ جراحی نروند! اما اگر این عارضه را نادیده بگیرید، ممکن است سگتان به بیماری چشمی خطرناکی مانند خشکی چشم دچار شود.
همانطور که پیشتر گفتیم، گاهی اوقات دامپزشک تصمیم به برداشتن غده سوم پلک میگیرد. اگر غده پلک سوم سگ برداشته شود ممکن است دچار خشکی چشم بشود. در این صورت، بیشتر مراقب چشمهای سگ خود باشید.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره التهاب چشم سگ | چگونه ورم ملتحمه چشم سگ را تشخیص بدهیم؟
جمعبندی
چشم گیلاسی سگ 5 نشانه رایج دارد که در این مقاله به آنها اشاره کردیم. دامپزشکها هنوز به دلیل خاصی برای این عارضه نرسیدهاند، اما روشهای جراحی فوقالعادهای دارند که چشم سگ را بهطور کامل درمان میکند. اگر درمان چشم گیلاسی در سگ را جدی نگیرید، ممکن است به خشکی چشم و سایر مشکلات چشمی سگ منجر شود. پس در صورت مشاهده نشانهها، سگتان را بلافاصله به دامپزشکی برسانید.
منابع:
wikihow.com
dutch.com
smalldoorvet.com
gahannaanimalhospital.org
سوالات متداول
آیا چشم گیلاسی سگ بهخودی خود از بین میرود؟
خیر! درمان چشم گیلاسی در سگ را جدی بگیرید. اگر درمان نکنید، سگ در معرض مشکلات چشمی دیگری، از جمله تورم و تحریک دائمی چشم قرار میگیرد.
علت چشم گیلاسی در سگ چیست؟
چشم گیلاسی بهطور معمول در سگهای زیر یک سال دیده میشود. این عارضه زمانی ایجاد میشود که رباط کوچکی که غده پلک سوم را در جای خود نگه داشته، کشیده شده یا کنده میشود. البته دامپزشکها مطمئن نیستند که این اتفاق دقیقا چرا میافتد، اما درمان آن همیشه به جراحی نیاز دارد.
عارضه چشم گیلاسی در سگها چقدر جدی است؟
چشم گیلاسی باعث کاهش تولید اشک و احتمالا بسته شدن ناقص چشم خواهد شد. این عارضه ممکن است باعث عفونت و خشکی چشم شود. اگر خشکی چشم شدت پیدا کند، باعث درد زیاد و نابینایی سگ میشود.