آبسه دهان در خرگوش ها ، علت ، علائم ، پیشگیری و درمان آن

معرفی اجمالی

آبسه حفره‌ای حاوی چرک است که توسط کپسولی از بافت ضخیم و ملتهب احاطه شده است. معمولا آبسه‌ها نتیجه عفونت‌های باکتریایی هستند. چرک تجمع سلول‌های مرده حاصل از نبرد برای مبارزه با عفونت است. در انسان، آبسه‌های پوستی اغلب توسط عفونت‌های باکتریایی استافیلوکوکی ایجاد می‌شود، اما در خرگوش‌ها، می‌توانند توسط باکتری‌های هوازی (آنهایی که برای زنده ماندن به اکسیژن نیاز دارند) از جمله پاستورلا مولتوسیدا، استرپتوکوک، سودوموناس و استافیلوکوک و تعداد زیادی از باکتری‌های بی‌هوازی (آنهایی که برای زنده ماندن نیازی به اکسیژن ندارد) ایجاد شوند. وجود آبسه‌ها در خرگوش‌های خانگی نسبتاً رایج است و می تواند در هر جایی از بدن آن‌ها ایجاد شود.

شایع‌ترین علل آبسه در خرگوش‌ها، زخم‌های ناشی از گزش، عفونت ریشه دندان، عفونت سینوسی و عفونت مجرای اشکی است. درمان آبسه در خرگوش با درمان سگ یا گربه متفاوت است، و استفاده آنتی بیوتیک‌ها و تخلیه چرک اغلب درمان کننده است. خرگوش‌ها چرک بسیار غلیظی می سازند که به خوبی تخلیه نمی‌شود و کپسول بافت اسکار معمولاً بسیار ضخیم است. درمان آبسه در خرگوش تقریباً همیشه نیاز به جراحی دارد.

برخلاف آبسه‌های گربه‌ها و سگ‌ها، آبسه‌ها در خرگوش‌ها معمولاً خود به خود تخلیه نمی‌شوند. این آبسه‌ها می‌توانند خیلی سریع رشد کنند و اغلب به بافت نرم و استخوان اطراف گسترش می یابند.همچنین در ادامه می توانید مقاله 5 بیماری شایع در خرگوش ها و روش های درمان آن ها را مطالعه کنید.

آبسه چگونه تشکیل می‌شود ؟

برای درک بهتر این فرآیند، بیایید نگاهی به نحوه تشکیل یک آبسه معمولی بیندازیم. خرگوشی را تصور کنید که زخم کوچکی در اثر گزش دارد. وجود باکتری در حال تکثیر در این زخم سیگنال‌هایی را به سیستم ایمنی بدن ارسال می‌کند. سلول‌های سیستم ایمنی مانند سواره‌های نظام واکنش نشان می‌دهند و از هر جهت به ناحیه آلوده نزدیک می‌شوند و آن را احاطه می‌کنند. باکتری‌ها ممکن است به تکثیر خود ادامه دهند و تا حدی آسیب وارد کنند، اما بیشتر غذا و اکسیژن آن‌ها قطع می‌شود. شجاع ترین سلول‌های ایمنی به منطقه حمله می‌کنند و باکتری‌ها را از بین می‌برند. در نهایت به نقطه ای می رسیم که مرکز میدان نبرد از باکتری‌های مرده، سلول‌های ایمنی و بافت مرده آن ناحیه تشکیل شده است که ماده‌ای را تشکیل می‌دهد که ما آن را به عنوان چرک می شناسیم.

در همین حال، بافت اطراف و سلول‌های ایمنی باقی‌مانده به هم متصل می‌شوند تا یک دیوار یا کپسول را تشکیل دهند تا از گسترش بیشتر عفونت‌های باقی‌مانده جلوگیری ‌کند. متأسفانه، تعداد کمی از باکتری‌ها معمولاً در دیواره ضخیم آبسه که سیستم ایمنی نمی‌تواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند، سازگار شده و زنده می‌مانند و می‌توانند تا زمانی که فرصتی برای فعال شدن مجدد آن‌ها پیش بیاید، غیر فعال بمانند. با گذشت زمان، تجمع مایع در داخل حفره آبسه، فشار را در داخل حفره افزایش می‌دهد تا زمانی که آبسه ترکیده و چرک و باکتری‌ها را از بدن خارج می‌کند، جایی که هیچ آسیبی نمی‌تواند داشته باشد.

آبسه‌هایی که نمی‌ترکند می‌توانند ماه‌ها یا سال‌ها در وضعیت موجود باقی بمانند و هیچ عارضه‌ای برای خرگوش نداشته باشند. گاهی اوقات باکتری‌های باقی‌مانده با افزایش اندازه آبسه به آهستگی به تکثیر خود ادامه می‌دهند، اما هرگونه بدتر شدن وضعیت سلامت یا تغذیه خرگوش ممکن است به تعداد زیادی از باکتری‌ها اجازه ایجاد کند و در نهایت بر مکانیسم‌های دفاعی موضعی غلبه کند و باعث عفونت گسترده شود.

یکی از اتفاق‌های ناخوشایند که گاهی اوقات اتفاق می‌افتد زمانی است که باکتری‌هایی که فرار کرده‌اند در نقاط مختلف بدن مستقر شده و باعث ایجاد آبسه‌های جدید می‌شوند. دوزهای آنتی بیوتیک مورد نیاز برای نفوذ به آبسه‌های متعددی که نمی توان آن‌ها را با جراحی برداشت، عوارض جانبی عمده‌ای را برای خرگوش ایجاد می‌کند و متاسفانه هیچ راه درمانی برای این اتفاق وجود ندارد. و تنها کار برای کاهش درد خرگوش، مراقبت تسکینی و یوتانایز در صورت لزوم است.

بیشتر بخوانید: چگونه از رشد بیش از حد دندان های خرگوش جلوگیری کنیم؟ 

علت ایجاد آبسه در خرگوش‌ ها

عکس خرگوش مبتلا به آبسه

دلایل زیادی وجود دارد که می تواند منجر به وجود آبسه شود. یکی از دلایل اصلی بیماری های دندانی است که در نتیجه غذا در دندان ها یا لثه ها قرار می گیرد. علت دیگر عفونت باکتریایی مانند فوزوباکتریوم نوکلئاتوم است. این موارد اغلب مربوط به بیماری های دندانی یا آبسه در دهان است. در خرگوش‌ها، شایع‌ترین علت آبسه‌های مجاری اشکی یا سینوس‌ها باکتری پاستورلا مولتوسیدا است. آبسه‌های مرتبط با مفاصل پا معمولاً آلوده به استافیلوکوک هستند. آبسه فک یا صورت تقریبا همیشه ناشی از عفونت ریشه دندان است و باکتری های بی‌هوازی علت آن هستند.

هر گونه ماده خارجی مانند یونجه نیز می‌تواند باعث ایجاد آبسه شود. آبسه می تواند در هر بافتی از بدن مانند پوست، ماهیچه، دیواره رگ های خونی، کبد، ریه، قلب و مغز ایجاد شود. تغییرات بالینی که ممکن است رخ دهد با محل آبسه متفاوت است. آبسه های پوستی می‌توانند به صورت داخلی مهاجرت کنند که ممکن است منجر به سپتی سمی (عفونت در خون) و مرگ شود، یا ممکن است به خارج مهاجرت کنند و اجازه دهند چرک از بدن خارج شود.

عفونت‌هایی که از گوش میانی یا داخلی، ریشه دندان، ریه یا سینوس بینی منشا می‌گیرند، ممکن است به مغز سرایت کرده و باعث تشکیل آبسه در مغز شوند که به ویژه خطرناک هستند.

چقدر بیماری جرب گوش در خرگوش‌ها را می شناسید ، یکی از شایع ترین بیماری های که خرگوش شما می تواند به آن دچار شود همین بیماری می باشد. پیشنهاد می کنیم مقاله جرب گوش در خرگوش‌ها ، علت ، علائم ، پیشگیری و درمان آن را برای آشنایی بیشتر خود حتما مطالعه کنید.

تشخیص آبسه در خرگوش

دامپزشک شما نه تنها باید وجود آبسه را تشخیص دهد، بلکه باید علت ایجاد آبسه در خرگوش شما را نیز تعیین کند. برخی از آزمایشاتی که ممکن است انجام شود عبارتند از:

• شرح حال و معاینه فیزیکی، از جمله معاینه کامل دهان (که گاهی نیاز به آرامبخش دارد)
• آزمایش خون
• سیتولوژی (ارزیابی میکروسکوپی سلول ها)
• بیوپسی و ارزیابی میکروسکوپی بافت آسیب دیده
• کشت و آزمایش حساسیت ضد میکروبی
• رادیوگرافی (اشعه ایکس)
• سونوگرافی

علائم بالینی 

آبسه‌هایی که پوست، بافت اطراف چشم یا پوشش دهان را درگیر می کنند با تورم، قرمزی، گرما یا علائم تحریک یا درد کانونی تشخیص داده می‌شوند. در خرگوش‌هایی که در همان ناحیه بیش از حد اصلاح می‌شوند یا مدام خراش پیدا می‌کنند، احتمالا آبسه عمیق تری ایجاد می‌شود. مرطوب شدن ناگهانی خز با ترشحات خامه ای غلیظ که معمولاً بد بو است، ممکن است نشان دهنده این باشد که یک آبسه عمیق اخیراً پاره شده است.برای آشنا با یکی دیگر از بیماری های شایع خرگوش ها مقاله درمان شوره متحرک در خرگوش ها و روش های پیشگیری و درمان آن را مطالعه کنید.

در صورت مشاهده این تغییر بالینی، در اسرع وقت به دامپزشک مراجعه کنید تا هرگونه آسیب بافت عمیق درمان شود و هرگونه ماده عفونی که ممکن است در بافت های عمیق تر وجود داشته باشد، خارج شود. آبسه‌های مخاطی دهان یا مرتبط با دندان‌ها ممکن است باعث ترشح بیش از حد بزاق و تنفس بدبوی مداوم شوند. آبسه در پشت دهان ممکن است با مشکل در بلع یا مشکل در تنفس همراه باشد.

• تورم
• قرمزی موضعی
• علائم تحریک یا درد
• خرگوش بیش از حد نرمال خودش را می‌لیسد
• خارش
• خز مرطوب شده
• وجود توده‌ای سفت و دردناک
• ریزش آب دهان
• بوی بد دهان
• تورم صورت
• افسردگی
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن 

بیشتر بخوانید: گلوله‌های مویی در خرگوش ، علت ، علائم ، پیشگیری و درمان آن 

درمان آبسه

آبسه‌ها در صورت عدم درمان مناسب و به موقع می‌توانند تهدید کننده زندگی باشند. اگر بدن در از بین بردن یک عامل عفونی موفق نباشد، محل عفونت مداوم می‌تواند مرکزی برای تولید میلیون‌ها ارگانیسم عفونی (یا مقادیر زیادی سم از ارگانیسم عفونی) باشد که می‌تواند وارد جریان خون شود. عفونت در سایر اندام‌ها نیز باعث نارسایی آن و مرگ می‌شود.

اگر توده‌ای مشاهده شد، و به طور ناگهانی ناپدید شد و خرگوش به شدت افسرده یا بی حال شد، فوراً به دامپزشکی مراجعه کنید. این تغییرات می‌تواند نشان دهد که یک آبسه پاره شده است و مواد سمی موجود در مرکز آن به جریان خون رها می شود. در آبسه‌های با دیواره‌های محکم‌تر، خرگوش ممکن است از نظر بالینی طبیعی به نظر برسد و تغییرات قابل تشخیصی در اشتها نداشته باشد.

حتی اگر آبسه بسیار بزرگ باشد و استخوان و سایر بافت‌های اطراف را از بین ببرد، بسیاری از خرگوش‌ها چیزی از خود نشان نمی‌دهند. بنابراین، توجه به تورم بسیار مهم است، زیرا بدون درمان، این آبسه‌ها می‌تواند کشنده باشند.

درمان خرگوش شما شامل از بین بردن آبسه و اطمینان از سالم ماندن حیوان خانگی خواهد بود. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برداشتن بافت‌های آسیب دیده با جراحی
• باز کردن و شستشوی آبسه با جراحی
• آنتی بیوتیک‌ها
• مایع درمانی و درمان حمایتی

پیشگیری از بیماری آبسه

کارهای مهمی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از تشکیل آبسه، برای خرگوش خود انجام دهید شامل :

• اجسام تیز و برنده را از خرگوش خود دور نگه دارید و محل زندگی او را تمیز و ضدعفونی کنید. از تماس خرگوش با سایر حیواناتی که ممکن است منجر به گاز گرفتن یا آسیب زدن به خرگوش شما می‌شود، خودداری کنید. از مواد بستر نرم استفاده کنید و آن را خشک نگه دارید.
• از دسترس قرار دادن مدادی که جویدن آن‌ها که ممکن است لثه ها یا داخل دهان را بریده و یا پاره کند و باعث ایجاد زخم های نافذ در دهان شود، جلوگیری کنید.
• اگر خرگوش شما دچار خراشیدگی شد، در اسرع وقت به دامپزشک خود مراجعه کنید تا زخم به درستی تمیز و درمان شود.
• خرگوش خود را روزانه از علوفه مرغوب تغذیه کنید تا دندان‌ها در حین جویدن سایش پیدا کنند عفونت ریشه دندان که در اثر رشد بیش از حد یا سایش ناهموار دندان های گونه ایجاد می شود، شایع ترین علت آبسه صورت است.
• برای درمان آبریزش از چشم، عطسه یا ترشحات بینی به محض مشاهده به دامپزشک مراجعه کنید. عفونت‌های سینوس، بینی یا مجرای اشکی درمان نشده می تواند منجر به آبسه شود.

بیشتر بخوانید: بیماری خون ریزی دهنده (کلسی ویروس) خرگوش ها ، علت ، علائم ، پیشگیری و درمان آن

نتیجه گیری

آبسه در خرگوش‌ها می‌توانند تقریباً در هر اندام بدن و همچنین در پوست، ریشه دندان و استخوان، ایجاد شوند. شایع ترین علل آبسه خرگوش عفونت در ریشه دندان، مجاری اشکی و زخم های نیش است. اکثر آبسه های صورت نتیجه بیماری‌های دندانی هستند. به خرگوش خود یک رژیم غذایی سالم بدهید، و محیطی تمیز و ایمن برای به حداقل رساندن تشکیل آبسه فراهم کنید.

اگر متوجه وجود توده ای در بدن خرگوش خود شدید در اسرع وقت دامپزشک خود را در جریان قرار دهید. این نکته مهم است که علت آبسه را تعیین کنید، نه اینکه فقط خود آبسه را درمان کنید. چندین روش مختلف برای درمان آبسه در خرگوش ها بر اساس محل، علت، اندازه، سلامت کلی خرگوش و غیره وجود دارد. با یک دامپزشک آگاه خرگوش که با گزینه های مختلف آشنایی دارد، مشورت کنید.

برداشتن کامل آبسه با جراحی همراه با اصلاح علت، بهترین شانس را برای درمان کامل می دهد. انتخاب درمانی هرچه که باشد، ضروری است که قرار ملاقات های بازبینی مجدد و آزمایش های تشخیصی درخواستی دامپزشک خود را برای بهبود شانس رفع آبسه دنبال کنید.در ادامه پیشنهاد می شود مقاله تومور رحمی در خرگوش ها ، علت ، علائم ، پیشگیری و درمان آن را برای آشنایی کامل با سرطان رحم در خرگوش ها مطالعه کنید.

منابع :

petplace.com

rabbitwelfare.co.uk