معرفی بیماری ویروسی خونریزی دهنده
این بیماری به شدت مسری که به آن کلسی ویروس خرگوش (RCV)، بیماری خونریزی دهنده خرگوش (RHD) و بیماری هموراژیک ویروسی (VHD) نیز گفته می‌شود، برای اولین بار در سال 1984 در چین شناسایی شد اما اکنون تقریباً در سراسر جهان گسترش پیدا کرده است. بیماری هموراژیک ویروسی توسط یک ویروس از خانواده کلسی ویروس‌ها ایجاد می‌شود و اگرچه دوره کمون آن تا سه روز است، حیوانات مبتلا ممکن است به طور ناگهانی بدون هیچ علامت بالینی بمیرند. این بیماری از طریق تماس مستقیم با خرگوش های آلوده، محصولات خرگوش، جوندگان و قفس‌های آنها، ظروف و لباس‌های آلوده منتقل شوند.
این ویروس همچنین می‌تواند در فواصل کوتاه در هوای مرطوب منتقل شود. خرگوش‌هایی که در مجاورت خرگوش‌های دیگر قرار دارند (مانند پرورش دهندگان خرگوش و نمایشگاه‌های حیوانات خانگی) در معرض خطر بیشتری هستند. خرگوش هایی که بهبود می‌یابند می‌توانند ناقل ویروس شوند و ممکن است تا 4 هفته ویروس را دفع کنند. این بیماری بین 50 تا 100 درصد مرگ و میر دارد و حتی در اکثر موارد شیوع، بین 90 تا 100 درصد خرگوش‌های واکسینه نشده می‌میرند. این یک بیماری بسیار مسری است و یک خرگوش آلوده، به سرعت آن را به سایرین در منطقه منتقل می‌کند. علت این که چرا برخی از خرگوش‌های مبتلا، بهبود يافته و زنده می‌مانند، به دلیل تفاوت جزئی در نحوه واکنش سیستم ایمنی آنها به این عفونت خاص است.پیشنهاد می کنیم برای شناخت و پیشگیری و درمان بیماری های بسیار شایع و مهم خرگوش خود حتما مقاله شایع ترین بیماری های خرگوش که باید بشناسید ؟ را مطالعه کنید.
علائم بالینی
عکس خرگوش مبتلا به بیماری هموراژیک ویروسی (VHD)
علائم بالینی تا حدودی به سویه ویروس بستگی دارد، این ویروس دو سویه دارد که بسیار نزدیک به هم هستند و بنابراین علائم بالینی مشابهی ایجاد می‌کنند. شایع ترین علامت RHD-1 مرگ ناگهانی و خونریزی از بینی و دهان بلافاصله پس از آن است. گاهی اوقات، خرگوش ممکن است حتی چند روز هم دوام بیاورد. اگر چنین باشد، بسیار تب دار، افسرده و بی حال خواهند بود. حیوان مستعد خونریزی از بینی، دهان و مقعد است و اغلب دچار کبودی زیر پوستی می‌شود. خرگوش‌ها معمولاً ظرف 48 ساعت پس از بروز اولین علائم می میرند.
RHD-2 اغلب کمی کندتر پیش می‌رود. اگرچه گاهی اوقات مرگ ناگهانی نيز رخ می‌دهد، با این حال، به نظر می رسد میزان کلی مرگ و میر در هر دو سويه تقریباً یکسان است. مشکل RHD-2 این است که، چون خرگوش‌های آلوده عمر طولانی تری دارند، ویروس را در اطراف پخش می‌کنند.
بیشتر بخوانید: دندان‌های بیش از حد رشد کرده در خرگوش را چگونه درمان کنیم ؟
انتشار
ویروس از طریق انتقال مستقیم از خرگوش آلوده به سایر خرگوش‌ها منتقل می‌شود و در تمام مایعات بدن وجود دارد بنابراین ممکن است از طریق ذرات تنفسی، ادرار و مدفوع منتقل شود. با این حال، این ویروس در محیط بسیار پایدار است و تخمین زده می‌شود که در دمای اتاق، حدود 100 روز دوام بياورد. همچنين کلسي ويروس در هوای سرد مدت زمان بیشتری باقی می‌ماند. به علاوه، در برابر یخ زدگی مقاوم است. باید توجه داشته باشید که حتی خرگوش‌هایی که همواره در خانه نگهداری می‌شوند نیز، ایمن نیستند. زیرا ذرات ویروس ممکن است روی کفش، لباس یا حتی پوست شما باقی مانده باشد و به خرگوشتان منتقل شود. خرگوشی که بسیار خوش شانس بوده، به بیماری مبتلا شده و بهبود یافته است، ویروس را حداقل به مدت شش هفته (و احتمالاً بیشتر) دفع می‌کند، بنابراین برای محافظت از سایر خرگوش‌ها باید برای مدت طولانی در قرنطینه نگهداری شود.
پیشگیری از بیماری ویروسی خونریزی دهنده خرگوش VHD
بیماری هموراژیک ویروسی (خونریزی کبدی - آسیب شناسی)
سالهاست که واکسنی علیه سویه RHD-1 و میکسوماتوز موجود است که در پیشگیری از این بیماری‌ها بسیار موثر است. البته هیچ واکسنی برای حیوانات اگزوتیک مانند خرگوش‌ها در ایران موجود نمی‌باشد. سایر اقداماتی که ممکن است خطر عفونت را کاهش دهد شامل موارد زير مي‌باشد :
- استفاده از محفظه‌های دو جداره در فضای باز برای جلوگیری از هرگونه تماس با خرگوش‌های وحشی، پرندگان یا جوندگان
- قبل از دست زدن به خرگوشتان، دست های خود را بشویید
- از دست زدن به خرگوش هایی که مال شما نیستند خودداری کنید و در صورت تماس، لباس‌ها و کفش‌هاي خود را عوض کرده و پس از آن وارد محيط زندگي خرگوش خود شويد.
- اطمینان حاصل کنید که هرکسی که خرگوش شما را ملاقات می کند قبل از دست زدن به خرگوش، دست‌های خود را کاملا بشوید و لباس‌های محافظ مانند روپوش، روکش کفش، روکش مو و دستکش بپوشد.
بیشتر بخوانید: درمان جرب خز در خرگوش ها ، علت ، علائم و پیشگیری از آن
درمان vhd در خرگوش
متاسفانه هیچ درمان اختصاصی برای سویه‌های این ویروس وجود ندارد. از آنجایی که بعید است در موارد شدید فرایندهای درمانی موثر باشد و خرگوش رنج شدیدی از این بیماری را تحمل می‌کند، ممکن است توصیه شود که خرگوش های مبتلا یوتانایز شوند تا بی جهت رنج نکشند و بیماری را به سایر خرگوش‌ها منتقل نکنند. اما گاهی اوقات، در نتیجه واکسیناسیون، خرگوش فقط علائم بسیار خفیفي دارد و سیستم ایمنی او تا حدی در مبارزه با عفونت موفق بوده است. در این موارد، درمان‌های حمایتی به صورت استفاده از مسکن‌ها، مایع درمانی و آنتی بیوتیک‌ها (در برابر عفونت های ثانویه) ممکن است مفید باشد.ما در مقاله پاستورلوزیس در خرگوش‌ها یکی دیگر از بیماری های مرتبط به خرگوش رو برای شما به صورت کامل بررسی کرده ایم حتما مطالعه کنید.
تشخیص کلسی ویروس
عکس یک خرگوش مبتلا به بیماری vhd با خونریزی گردن
در حال حاضر، تنها راه تشخیص قطعی بیماری از طریق کالبد گشایی (معاینه پس از مرگ) و آزمایش تخصصی RNA ویروسی (ماده ژنتیکی ویروس) بر روی بافت‌های کبد و/یا طحال ارسال شده به آزمایشگاه است. هر نشانه‌ای از خونریزی از بینی، دهان یا دستگاه گوارش نیاز به توجه فوری دامپزشکی دارد.
بیشتر بخوانید: سفلیس در خرگوش‌ها ، علت ،علائم ،پیشگیری و درمان آن
نتیجه گیری
ویروس بیماری خونریزی دهنده، خرگوش و سایر لاگومورف‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. چندین سویه از از این ویروس وجود دارد در اکثر مناطق پراکنده شده است. ویروس های RHDV بسیار مسری و با میزان مرگ و میر بالا (تا 100٪) هستند. همه خرگوش‌های اهلی مستعد عفونت هستند ولی انسان، و سایر حیوانات خانگی را آلوده نمی‌کند. در شکل فوق حاد بیماری، علائم بالینی در زمانی که بیماری پیشرفت کرده است ظاهر می‌شود و به دنبال آن مرگ در عرض 12 تا 36 ساعت رخ می‌دهد. متاسفانه هیچ درمانی برای بیماری هموراژیک خرگوش وجود ندارد و حيوان با علائمی مانند خونریزی از بینی می‌میرند.اگر خرگوش ماده دارید حتما مقاله تومور رحمی در خرگوش ها ، علت ، علائم ، پیشگیری و درمان آن را برای شناخت و پیشگیری و درمان این بیماری مطالعه کنید.
منابع:
publichealth.lacounty.gov
vcahospitals.com